— anaxoriti
Α) Ή ζωή του
Ό όσιος ηγούμενος Γεώργιος γεννήθηκε στα μέρη του Φαγκαρας τίς πρώτες δεκαετίες του 18ου αιώνος. Επιθυμώντας να υπηρέτηση τον Χριστό από την νεότητα του, βρήκε για καταφύγιο της ψυχής του τα μοναστήρια της Τρανσυλβανίας. Άλλα μη μπορώντας να υπομείνει τίς θρησκευτικές διώξεις, κατά τίς όποιες αναγκάζονταν οί άνθρωποι να γίνουν ουνίτες, ό νεαρός Γεώργιος ήλθε στα Καρπάθια στην Ρουμανική Χώρα.
Στον δρόμο προς το Όρος του Αθωνος, έγινε προσωρινός μαθητής ενός Έλληνος αρχιερέως, ό όποιος κατοικούσε στο Βουκουρέστι. Αφού έγινε ρασοφόρος καί διάκονος, αναχώρησαν μαζί με τον αρχιερέα γέροντα του για την Κωνσταντινούπολη καί το Αγιον Όρος κατά τα μέσα του 18ου αιώνος. Όταν απέθανε εκεί ό γέροντας του, ό ιεροδιάκονος Γεώργιος έγινε μαθητής του στάρετς Παϊσίου στην σκήτη του Προφήτου Ήλιου στον Άθωνα. Το έτος 1752 ό όσιος Παίσιος τον έκειρε μοναχό, ενώ το 1754 τον χειροτόνησε ιερέα για το κοινόβιο του. Σ’ αυτή την σκήτη άσκήτευσε ό μεγαλόσχημος ιερομόναχος Γεώργιος δέκα χρόνια. Το έτος 1763 επέστρεψε στην Μολδαβία, στο μοναστήρι Ντραγκομίρνα μαζί με τους 64 μαθητάς του στάρετς Παϊσίου.
Στην Ντραγκομίρνα ό όσιος Γεώργιος πέρασε 12 χρόνια ακόμη σαν ιερεύς, Πνευματικός καί οικονόμος σε 350 μοναχούς καί αδελφούς. Κατόπιν μετώκησε στο μοναστήρι του Σέκου κατά το 1775 με 200 μοναχούς. Εδώ έζησε μόνο δύο χρόνια κοντά στον όσιο Παΐσιο καί κατόπιν ήλθε πάλι στην σκήτη του Προφήτου Ήλιου στον Άθωνα.
Την άνοιξη του έτους 1781 ήλθε στην Μολδαβία να ίδή τον ηγούμενο καί τους αδελφούς του μοναστηρίου Νεάμτς. Πριν ακόμη προλάβει να επιστρέψη, εξελέγη από τον μητροπολίτη Γρηγόριο της Ούγγροβλαχίας ηγούμενος της σκήτης της Τσερνίκας, ή οποία ήταν εγκαταλελειμμένη για πολλά χρόνια. Σε τέσσερα χρόνια διοργάνωσε καλά την σκήτη καί προσείλκυσε γύρω του 54 αδελφούς. Κατόπιν, επειδή αρρώστησε, άφησε ως παρακαταθήκη την γραπτή διαθήκη του στους μαθητάς του για το πώς θα ζήσουν στο μέλλον στο μοναστήρι Τσερνίκας. Ή διαθήκη αυτή έχει μεγάλη πνευματική σπουδαιότητα. Το ίδιο έτος ό στάρετς Γεώργιος έγινε πάλι υγιής καί έζησε ακόμη 22 χρόνια. Επειδή αυξήθηκαν οι αδελφοί γύρω του, ό μητροπολίτης Γρηγόριος του έδωσε υπό την ποιμαντική του φροντίδα το έτος 1793 καί το μοναστήρι Καλνταρουσάνι. Ως ηγούμενος αυτών των δύο μοναστηριών, ό όσιος Γεώργιος μοίρασε την συνοδεία του σε δύο μέρη, τοποθετώντας σε κάθε μοναστήρι καί από ένα ικανό οικονόμο. Επέβαλε στην εκκλησία την καθημερινή εκκλησιαστική ακολουθία, την συχνή εξομολόγηση, την υπακοή καί την κοινοβιακή τράπεζα, κατά την παράδοση του Άθωνος καί συμφώνα με την γραπτή διαθήκη του.
Στις 3 Δεκεμβρίου 1806 ό μεγάλος στάρετς Γεώργιος εξεδήμησε για την αιώνια ανάπαυση, αφήνοντας μεγάλο αριθμό μαθητών καί στα δύο μοναστήρια του. Λόγω της σοφίας του, με την οποία διηύθυνε καί διοικούσε επί 25 χρόνια τα δύο μεγάλα κοινοβιακά μοναστήρια με 200 περίπου μαθητάς, ό ηγούμενος Γεώργιος θεωρείται μεγάλος πνευματικός πατήρ καί αναστηλωτής του Ρουμανικού μοναχισμού. Καί για την όσιακή ζωή του κατατάχθηκε στην χορεία των οσίων ρουμάνων
Β) Έργα καί λόγια διδασκαλίας
1) Τον καιρό πού έμενε στην Ρουμανική Χώρα παρά την θέληση του κοντά στον μητροπολίτη Γρηγόριο, ό όσιος Γεώργιος είχε μεγάλη στενοχώρια. Νήστευσε λοιπόν μερικές ημέρες καί παρακάλεσε την Θεοτόκο καί τον άγιο ιεράρχη Νικόλαο να τον συμβουλεύσουν τι πρέπει να κάνη. Κατόπιν αποκοιμήθηκε λίγο λόγω κοπώσεως καί
του φάνηκε πώς είδε τον άγιο Νικόλαο καί τον διέταξε τα έξης: Μείνε εδώ να καθαρίσεις τον οίκο μου από τα εξαγριωμένα θηρία. Αφού σηκώθηκε γεμάτος χαρά, ξεκίνησε προς αναζήτηση του Οίκου του αγίου ίεράρχου Νικολάου. Καί πράγματι βρήκε την εκκλησία του στο νησί της Τσερνίκας έρημη, γεμάτη φίδια. Από εκείνη την ώρα παρέμεινε στην σκήτη της Τσερνίκας με τους δύο μαθητάς του, Αθανάσιο καί Σεραφείμ, πού προέρχονταν από το μοναστήρι Νεάμτς.
2) Έλεγαν οι μαθηταί του οσίου Γεωργίου ότι όταν έφθασαν στο νησί καί αναπαύθηκαν στην εκκλησία, είδαν στο Άγιο Βήμα ένα πελώριο φίδι. Τότε Ο ηγούμενος το σφράγισε με το σημείο του σταυρού καί του είπε με ήρεμη φωνή:
—Αγαπητό μου, μέχρι τώρα κατοικούσες εσύ εδώ. Τώρα, φύγε από τον τόπο αυτόν, να κατοικήσουμε εμείς.
Το φίδι υπάκουσε στην εντολή του στάρετς. Βγήκε αμέσως έξω από την εκκλησία καί από το νησί καί εξαφανίσθηκε στα γειτονικά δάση.
3) Διηγούντο οι μαθηταί του οσίου ότι στην αρχή υπέμειναν πολύ παντός είδους ελλείψεις καί στερήσεις μαζί με τον γέροντα των. Ή εκκλησία είχε εγκαταλειφθεί για πολλά χρόνια. Δεν είχε πόρτες, ούτε παράθυρα, μήτε τα άλλα αναγκαία. Όλα τα παλαιά κελιά ήταν ερείπια, ενώ το νησί σκεπαζόταν εξ ολοκλήρου από δάση, βάτα καί αγκάθια. Την ήμερα έκοβαν με το τσεκούρι τα δένδρα καί τα αγκάθια για ν’ άνοιξη ό τόπος καί το βράδυ συγκεντρώνονταν όλοι μαζί σ’ ένα ερειπωμένο υπόγειο, έτρωγαν παξιμάδι καί λίγα λαχανικά καί κοιμόνταν στο έδαφος μερικές ώρες. Το μεσονύκτιο σηκώνονταν, διάβαζαν τον όρθρο καί δόξαζαν τον Θεό. Μετά ο στάρετς ανέπαυε τους μαθητάς του με ωραία διδακτικά λόγια. Στην
συνέχεια κοιμόνταν πάλι μέχρι τα χαράματα, οπότε σηκώνονταν, έκαναν την διατεταγμένη προσευχή καί αναχωρούσαν για το κόψιμο των δένδρων του δάσους.
4) Ή ειδήσεις για την αγιότητα της ζωής του οσίου Γεωργίου ξαπλώθηκε γρήγορα σ’ Όλα τα μέρη καί έρχονταν πολλοί να περάσουν λίγο κοντά του, ενώ άλλοι τους μετέφεραν υλικές βοήθειες για να ανακαινίσουν την εκκλησία καί τα κελιά. Τους πρώτους έξι μήνες προσήλθαν γύρω από τον όσιο έξι αδελφοί. Μετά από ένα έτος έγιναν 16 καί στα τρία χρόνια ό αριθμός των μοναχών έφθασε τους 33,
ενώ το επόμενο έτος ήταν 54 ψυχές στο νησί. Το έτος 1786 το κοινόβιο της Τσερνίκας είχε αποκτήσει 103 αδελφούς.
5) Την άνοιξη του έτους 1784 ό στάρετς Γεώργιος ήθελε να κάνη μοναχούς τους 33 μαθητάς του, αλλά δεν είχε ενδύματα καί τα υπόλοιπα αναγκαία γι’ αυτούς. Σαν το έμαθαν κάποιοι πιστοί χριστιανοί από το Βουκουρέστι, αγόρασαν ενδύματα για όλους τους αδελφούς καί τα έφεραν στον όσιο. Την Μεγάλη Εβδομάδα ό στάρετς
Γεώργιος τους έκειρε όλους μοναχούς, αφού δόξασε τον Θεό και ευχαρίστησε τον άγιο Ιεράρχη Νικόλαο.
Το έτος 1788, ό στάρετς Γεώργιος έκτισε μία μικρή εκκλησία στο μικρό νησί προς τιμήν του αγίου μεγαλομάρτυρας Γεωργίου. Δίπλα έφτιαξε πολλά κελιά από πλίνθους καί σ’ αυτά έστελνε τους μαθητάς του με την σειρά να ησυχάζουν. Οί πατέρες αγωνίζονταν στο μικρό νησί όλη την εβδομάδα καί το Σάββατο έρχονταν στο μεγάλο νησί. Εδώ εξομολογούντο, ελάμβαναν τα Αγια Μυστήρια, έμεναν στην αδελφότητα την Κυριακή, άκουγαν τίς διδασκαλίες του κάλου Γέροντα των, πού ήταν γλυκύτερες κι από το μέλι, καί μετά επέστρεφαν πάλι στην ησυχία των στο μικρό νησί.
7) Διηγούντο οί μαθηταί του οσίου Γεωργίου ότι ό Γέροντας των στόλισε με πολλά κειμήλια την εκκλησία του αγίου Νικολάου. Κατόπιν χειροτόνησε τρεις Ιερείς καί τρεις διακόνους καί καθόρισε να γίνεται καθημερινά ή Θεία Λειτουργία καί οί επτά εκκλησιαστικές ακολουθίες της ημέρας. Εφάρμοσε ακριβώς την ταξί καί τους κανόνας της εκκλησίας κατά το τυπικό του αγίου Σάββα καί τα προσάρμοσε σύμφωνα με τίς τοπικές συνήθειες, διότι Πριν άπ’ αυτόν δεν είχαν καθορισθεί σε κανένα μέρος της χώρας, αλλά ακολουθούσε ό καθένας ότι ήθελε.
8) Έλεγαν πάλι οί ίδιοι μαθηταί του ότι μέχρι τον ερχομό αυτού του οσίου δεν υπήρχαν κοινόβια καί κοινοβιακή τάξις σ’ αυτή την χώρα, σύμφωνα με τίς μαρτυρίες των περισσοτέρων ηγεμονικών χρυσόβουλων, τα όποια γράφουν τα εξής: «Εμείς οί ίδιοι είδαμε την ζωή των μακαρίων ερημιτών της Τσερνίκας καί χαρήκαμε διότι έχουμε στην ηγεμονία μας ένα τέτοιο μοναστήρι με την κατά Θεόν
ζωή…».
9) Ό στάρετς Γεώργιος συμβούλευε πάντοτε τους μαθητάς του να ζουν με τελειότητα την αγάπη ό ένας προς τον άλλον. Στην αρχή του έτους 1785 αρρώστησε τόσο σοβαρά, ώστε νόμισε ότι θα φυγή άπ’ αυτόν τον κόσμο. Γι’ αυτό έδωσε εντολή να χτυπήσουν την μεγάλη καμπάνα, να συγκεντρωθούν όλοι οί αδελφοί στην εκκλησία, όπου τους διάβασε την συγχωρητική ευχή καί τους είπε δακρυσμένος:
—Παιδιά μου, να έχετε αγάπη μεταξύ σας, διότι μόνο ό Θεός
γνωρίζει αν θα ιδωθούμε πάλι.
10) Μαζεύτηκαν τότε οί αδελφοί γύρω από τον όσιο Γεώργιο πού ήταν ξαπλωμένος στο κρεβάτι καί άρχισαν να τον παρακαλούν με δάκρυα:
—Ω γλυκύτατε πατέρα μας, μίλησε μας να σ’ ακούσομε όλοι, ποιόν τώρα θα έχουμε κυβερνήτη καί τι τάξη να κρατήσουμε μετά τον θάνατο σου; Διότι εμείς μέχρι σήμερα, καί όταν κοιμόμασταν καί Όταν σηκωνόμασταν, μόνο εσένα είχαμε προνοητή κατά Θεόν, ανυπόκριτο καί άδολο αρχηγό σ’ όλη την ζωή, άκακο καί ευσυμπάθητο γι’ αυτούς πού σε λύπησαν πολύ.
11) Όταν είδε ό γέροντας την λύπη των μαθητών του, τους συμβούλευε ως έξης:
—Αφήστε, παιδιά μου, την σκέψη σας να την εξέταση ή αδέκαστος κρίσης του Θεού! Αφήστε την λεγεώνα της πλάνης πού έχετε μέσα σας, αν θέλετε να μάθετε πώς ονομάζεται αυτός πού θα είναι αρχηγός σας. Αφήστε αυτούς τους λογισμούς της νεότητας, με τους οποίους νομίζετε ότι ή απουσία μου θα γίνη αφορμή διαλύσεως του κοινοβίου ή μειώσεως του αριθμού των μοναχών της.
Όλοι μαζί με εμένα να λέγετε: «Μη ημίν Κύριε, μη ημίν, άλλ’ ή τω ονόματι σου δός δόξαν!» (Ψαλμ. 113, 9). Λοιπόν να υποτάσσεσθε στον Χριστό, να εκπληρώνετε όλες τίς εντολές του• καί όλες οί ευλογίες θα έλθουν σε εσάς.
12) Έτσι λοιπόν, ό πράος στάρετς άφησε στους μαθητές του μία μόνιμη πνευματική διαθήκη για το πώς να βαδίζει ή ταπεινή αδελφότης της Τσερνίκας μετά τον θάνατο του, προσθέτοντας και αυτά τα λόγια:
—Μολονότι δεν συμπεραίνω ότι θα βαδίσετε τον δρόμο της παρακοής ή θα ζητήσετε αυτά πού υπερβαίνουν το μέτρο των δυνάμεων σας, παρ’ όλα αυτά με αληθινή πίστη σας προτρέπω να παραμείνετε υποτεταγμένοι σ’ αυτά τα πατερικά όρια.
13) Είπε ό στάρετς στους μαθήτάς του καί τα παρακάτω:
—Πολύ παράξενο πράγμα είναι για τους μοναχούς καί Ιερομόναχους να ετοιμάζουν μόνοι των τιμητικό τόπο για τον ενταφιασμό των, μάλιστα αυτοί πού διακρίνονται για την πνευματικότητα των. Να ορίζουν μόνοι των την νεκρώσιμη ακολουθία καί τα συνηθισμένα μνημόσυνα, τα όποια βγάζουν από την κόλαση των ψυχικών παθών των. Τέτοια πράγματα να μην κάνετε ούτε σεις ούτε κανείς χριστιανός.
14) Στην ερώτηση των μαθητών του που να θάψουν το σώμα του μετά τον θάνατο του, τους είπε:
— Όσο για το σκωληκόβρωτο σώμα μου, δεν χρειάζονται τιμές, διότι είναι επιθυμίες επιβλαβείς για την ταπείνωση. Άλλα είναι καλλίτερα να δεχθείτε να το βγάλετε έξω από το νησί για τροφή των θηρίων, διότι ίσως έτσι να μετριαστή το πλήθος των αμαρτιών μου. Ενώ, εάν δεν θελήσετε, θα αποσύρω τίς εντολές της ελεεινότητας μου από σας. Τουλάχιστον να το βάλετε δίπλα στην πόρτα του νάρθηκος, όπου γίνεται ή Λιτή για τους κεκοιμημένους, ώστε οί αδελφοί, Όταν μπαίνουν καί βγαίνουν, με ταπείνωση να εύχονται τα έξης: «Άνάπαυσον Κύριε, μετά των δικαίων τον δούλον σου», κάνοντας μέχρι την τεσσαρακοστή ήμερα καί από 12 μετάνοιες κάθε ημέρα.
15) Κατόπιν πρόσθεσε καί αυτά τα λόγια:
—Παιδιά μου, έχετε ύπ’ όψιν σας ότι μετά τον θάνατο μου θα παραμείνη από έμενα λίγος χρυσός ή άργυρος• σας παρακαλώ, προσέχετε μη μολυνθεί ό νους σας με παρόμοιες σκέψεις, ούτε να θελήσετε να δοκιμάσει μεγάλο πειρασμό ή μυστική σας εργασία. Άλλα να αγιάζεστε, έχοντας ενώπιον σας τον άγρυπνο φύλακα, ό όποιος με ενισχύει να σας έχω αληθινή εμπιστοσύνη τώρα πού γράφω προς όλους σας όλα οσα πηγάζουν από την καρδιά μου.
16) Έλεγε ό στάρετς Γεώργιος:
—Παιδιά μου, μην επιθυμητέ να αλλάξει ή γνώμη του γέροντα σας σε μερικά επίγεια καί φθαρτά πράγματα, κατά τον λόγο του ψαλμού, πού λέγει: «Πλούτος εάν ρέη, μη προστίθεσθε καρδίαν» . (ψαλμ. 61, Π).
17) Έλεγε πάλι στους μαθήτάς του:
—Αδελφοί μου, εν ονόματι του Πατρός, παράδειγμα έγινα σε εσάς με τους καρπούς της αγάπης, καθόσον σας αγάπησα όλους εξ ίσου. Εν ονόματι του Υιού, υποτάχθηκα με καλή θέληση κάτω από τους πόδας όλων σας, για να μπορώ να θηρεύω με υπομονή καί την ψυχή σας. Εν ονόματι του Αγίου Πνεύματος, δεν άφησα τίς αισθήσεις να πετάξουν έξω από τα φυσικά όρια, καθόσον έγινα για εσάς θυσία, για να θερμάνω πρώτα την χαρά της καρδίας σας καί να σας καθοδηγήσω στο λιμάνι της σωτηρίας.
18) Κατόπιν πάλι τους είπε:
—Λέγω, παιδιά μου, σε σας τους πτωχούς τω πνεύματι ότι εδώ στην γη σας χρειάζεται πρώτα ό αιώνιος πλούτος καί τα ακατανίκητα όπλα, για να πολεμήσετε σαν γενναίοι στρατιώτες τους διαβόλους της κολάσεως καί να αγωνισθείτε μέχρις αίματος προς δόξαν του Σταυρωθέντος Ιησού Χριστού.
19) Καί πάλι με πνεύμα πραότητας είπε ό γέροντας:
—Αφήνω ακόμα μερικές εντολές σε σας, τα πνευματικά μου παιδιά πού σηκώνετε τον σταυρό του Χριστού: να ζείτε σαν άγγελοι στο σώμα, να μη υποκύπτετε στις κούφιες ματαιότητες, ούτε στις ξέφρενες απολαύσεις καί τους άσκοπους μετεωρισμούς του πνεύματος σας, σύμφωνα με τον λόγο πού λέγει το «σκεύος της εκλογής»: Πάντα μοι έξεστιν, αλλ ου πάντα συμφέρει» (Α’ Κοριν. 6, 18).
20) Ή καλή πνευματική σας τάξις πού είναι το στολίδι για το πρόσωπο σας, να αποβλέπει μόνο στον αγιασμό σας κατά το υπόλοιπο της ζωής σας, ώστε να ομοιάσετε με τους νέους στην ηλικία αγίους, πού είχαν την ίδια ηλικία καί την ίδια ανθρωπινή φύση με εσάς. Παράδειγμα μακαριάς υπομονής να παίρνετε από τον Ακάκιο, τον ισότιμο με τους μάρτυρας. Παράδειγμα αληθινής υπακοής να παίρνετε από τον Δοσίθεο, πού έκανε υπακοή σε όλους καί σε όλα, εκτός από τα έργα της κακίας. Ενώ παράδειγμα συνετής ταπεινοφροσύνης να παίρνετε από τον Ζαχαρία, τον μεγάλο αμαρτωλό.
21) Πάλι δίδασκε τα πνευματικά του παιδιά:
—Παιδιά μου, «δουλεύσατε τω Κυρίω εν φόβω καί άγαλλιάσθε αύτω εν τρόμω» (ψαλμ. 2, 11). Εάν ζήσετε όλες τίς ήμερες σας με προσοχή του εαυτού σας, τότε πράγματι δεν θα σας αιχμαλώτιση καμία διαβολική παγίδα.
22) Σε μερικούς από τους μαθητάς του έλεγε:
— Να γνωρίζετε παιδιά μου, ότι ό φθόνος, το πείσμα, ή λαθροφαγία, ή πονηρία, ή οργή, ή μερική φιλία καί ή αλαζονεία, όλα αυτά δεν ξέρουν να τιμούν αυτούς πού αγωνίζονται να ευαρεστήσουν τον Θεό με την πνευματική των πρόοδο. Τα πάθη αυτά είναι σαν σαΐτες καί υπάρχουν από εκείνη την πρώτη κατάρα της παρακοής των
πρωτοπλάστων.
23) Άλλοτε πρόσθεσε ό στάρετς καί αυτά:
—Στον αγώνα σας, αδελφοί, να δοξάζετε τον φιλάνθρωπο Θεό καί θα κληρονομήσετε την ειρήνη, ή οποία έρχεται πάλι άπ’ αυτή την Πηγή της δόξης σ` αυτούς πού ζουν με καθαρό νου. Να γίνετε ένας καθαρότατος καθρέπτης αληθινής ζωής καί να χαίρεσθε μέσα στο φως αυτής της ζωής.
24) Είπε πάλι ό στάρετς Γεώργιος:
25) — Παιδιά μου, όσο καιρό έζησα μαζί σας, δεν είχα άλλη φροντίδα παρά πώς να σας προστατεύσω από κάθε είδους ψυχικά τραύματα• σαν μικρά βρέφη σας σκέπασα με την ξενιτιά καί σας ξυπνούσα να επιδιώκετε πάντοτε την πνευματική τελειότητα. Παιδιά μου, έλεγε ό όσιος, ή βασικότερη εντολή πού είναι ότι ακριβώς ή αναπνοή μας για το σώμα, στην οποία στηρίζεται ή αρχή της σωτηρίας των μοναχών, είναι να τιμάτε με υπακοή ό ένας τον άλλον. Μην ενδιαφέρεσθε για κάτι πού είναι έξω από την ευλογία του Θεού, αλλά μόνο για την ωφέλεια του πλησίον καί έτσι θα εκπληρώνετε την καθορισμένη από τον νόμο αγάπη. Καί εγώ ό ανάξιος σας συμβουλεύω, παιδιά μου, για να μη απορείτε την ήμερα της Κρίσεως, διότι τότε δεν θα μείνετε ανεξέταστοι. Καί όταν θλίβεται ή ψυχή σας από τίς παρακοές των άλλων, τότε να ετοιμάζεστε να πείτε τα κατάλληλα λόγια με ειρηνικό τρόπο στους υιούς της απείθειας, όταν αυτοί είναι εκτός εργασίας.
26) Ύστερα πρόσθεσε καί αυτά τα λόγια:
—Μετά τον θάνατο μου να μην τολμήσετε να βγείτε από τον ζυγό του Κυρίου, ούτε να απομακρυνθείτε ζητώντας άλλη ζωή, αλλά να είσθε ευχαριστημένοι μ’ αυτό το ελαφρό φορτίο, το όποιο σηκώνετε καί είσθε καλεσμένοι από το ίδιο Άγιο Πνεύμα. Να έχετε ανεπαίσχυντο παράδειγμα από αυτά τα 24 χρόνια, τα έργα της υπακοής μου, τότε πού ήμουνα υπό την καθοδήγηση του ενάρετου γέροντος Κυρ-Παϊσίου, του μεγάλου κοινοβιάτου ηγουμένου.
27) Συνάμα για τους αδελφούς πού έρχονταν πρόσφατα έλεγε:
— Έχει συμβεί μερικοί από τους αδελφούς πού ήλθαν τελευταία στην μοναχική ζωή να προκαλούν έριδες. Ταράζονται από τίς κοσμικές συνήθειες καί προκαλούν σκάνδαλα σ` όλη την συνοδεία. Δημιουργούν μερική φιλία, τρώνε κρυφά, υποκρίνονται στην εξομολόγηση, αιχμαλωτίζονται στο πάθος της αχαλίνωτης λαιμαργίας, καί με ένα λόγο, εμπαίζουν το αγγελικό Σχήμα. Σε τέτοιες περιπτώσεις να τους ετοιμάζετε από την αρχή τα τρόφιμα για το ταξίδι της επιστροφής. Στην συνεχεία, χωρίς κανένα επιτίμιο, να τους αφήνετε να πηγαίνουν οπού θέλουν, κατά τον λόγο του Κυρίου πού λέγει: «ότι πολλοί είσιν οί κλητοί, ολίγοι δε εκλεκτοί» (Ματθ. 20, 16). Εάν μερικοί από αυτούς επιστρέψουν με αληθινή μετάνοια, να τους προσλαμβάνετε πάλι με την πρώτη τιμή, χωρίς να τους κατηγορείτε για το παρελθόν των.
28) Στους μοναχούς καί κληρικούς πού φιλονικούσαν, ήταν άστατοι καί συνεχώς μεμψίμοιροι, ό μεγάλος στάρετς τους συμβούλευε να διαλέξουν ένα άπ’ αυτά τα τρία:
—Η αναγνωρίζοντας την αδυναμία σας, να δείξετε αμέσως μετάνοια καί να βάλετε καλή αρχή, ή παίρνοντας ευλογία από τον ποιμένα της αδελφότητας να βρείτε άλλο τόπο πού σας αρέσει όπου θα σωθείτε με λιγότερους κόπους, ή —το καλλίτερο— να κάνετε παράπονα στον ηγεμόνα της Χώρας.
29) Ό μεγάλος στάρετς άρχιμ. Γεώργιος φρονούσε ότι ή σωτηρία των μοναχών της κοινοβιακής ζωής εξαρτάται από την σταθερή εφαρμογή των επομένων πέντε εντολών πού σημειώνονται με το σημείο του Σταυρού.
1. όλα με ευλογία 2. όλα στη εξομολόγηση. 3. όλα με διάκριση. 4. Εσωτερική ταπείνωση. 5. Συχνή Θεια Κοινωνία.
30) Έλεγε ό όσιος ότι εάν οπλίζονται οι μοναχοί μ’ αυτά τα τέσσερα όπλα, δηλαδή εάν πρώτα κάνουν τα πάντα με ευλογία, υστέρα εξομολογούνται συχνά, κατόπιν έχουν το μέτρο της διακρίσεως καί τέλος έχουν ταπείνωση καί σωφροσύνη, τότε θα μπορούν
να φονεύουν τα πάθη της γλώσσης, της καρδίας καί των αισθήσεων, μετέχοντας πάντοτε επάξια στη Θεία Κοινωνία.
31) Περί των ιδίων εντολών έλεγε ό στάρετς στους μαθητές του:
—Σε καμία περίπτωση, χωρίς την ευλογία του γέροντα της αδελφότητας, μη τολμάτε να κάνετε το παραμικρό έργο. Αυτό άλλωστε αντίκειται καί στην νομοθεσία των Αγίων Πατέρων. όλες οι εργασίες να γνωστοποιούνται σ’ αυτόν καί τότε πράγματι θα είναι ευπρόσδεκτες στον Θεό. Αν όμως παραλλάξετε την εντολή του, να ξέρετε πώς δεν θα παραμείνη κατόπιν καμία ψυχική ωφέλεια μέσα στην καρδιά σας. Διότι «καί ην αν βουλήν βουλεύσησθε, διασκεδάσει Κύριος» (Ησαϊου 8, 10).
32) Για την εξομολόγηση έλεγε στα πνευματικά του παιδιά: — Σας παρακαλώ, μη ξεχνάτε αυτή την μεγάλη εντολή, κατά την οποίαν όλοι σας, μέχρι του τελευταίου, πρέπει να πηγαίνετε τρεις φορές την εβδομάδα στους διορισμένους Πνευματικούς της αδελφότητας. Καθένας να πηγαίνει στον Πνευματικό πού έχει ταχθεί από την αρχή καί σ’ αυτόν να εξομολογείται τους απόκρυφους λογισμούς καί τα πταίσματα του να στενάζει εκ βάθους καρδίας, να ζήτα συγχωρήσει με τη σκέψη ότι είναι παρών ό ίδιος ο καρδιογνώστης Θεός. Εάν όμως δεν κάνετε έτσι, να ξέρετε ότι θα υποστείτε φοβερές πτώσεις καί να μη περιμένετε καμία πνευματική πρόοδο.
33) Για την τρίτη εντολή της διακρίσεως έλεγε: — Εάν αισθάνεστε ότι κάπου – κάπου ενοχλήστε σε κάποιο έργο από μεσημβρινό δαιμόνιο, το όποιο σας ψιθυρίζει ότι μόνο εσείς είσθε οί καλλίτεροι μπροστά στον Θεό μεταξύ των άλλων ή αγιότεροι καί ευλαβέστεροι, τότε αμέσως να τρέχετε στον ηγούμενο καί να τον παρακαλείται να σας απαλλάξει από τα τιμητικά διακονήματα πού έχετε καί να σας βάλει σε απλούστερα έως ότου λυτρωθείτε από την σκλαβιά του υπερήφανου λογισμού καί έτσι αποκτήσετε την αληθινή ιδέα για τον εαυτό σας. Αν όμως δεν κάνετε έτσι πού σας λέγω, θα χάσετε τους καρπούς της δικαιοσύνης.
34) Παράλληλα για την σώφρονα ταπείνωση δίδασκε τα παρακάτω:
— Σας δίνω αυτή την εντολή με πολύ πόθο, σαν να την έχω τετραπλασιάσει, να την φυλάγετε, όπως φυλάγετε την κεφαλή της πίστεως με σοφία πνευματική, για να μη συντριβείτε από το ακάθαρτο πνεύμα της καταραμένης συκοφαντίας το όποιο πολλούς από τους μοναχούς πού το δέχθηκαν, για να δείξουν ότι είναι πολύ έξυπνοι, τους έριξε στην απελπισία καί τους συνέτριψε τα κόκαλα Στον παρόντα κόσμο. Ένας τέτοιος μοναχός, εάν θέλει αληθινά να ντροπιάσει τούτο το δαιμόνιο, ας απομακρύνει με αηδία την καρδιά του από τέτοιου είδους σκέψεις καί να προσέρχεται καί αυτός με τους άλλους αδελφούς στο αντίδωρο, στον ασπασμό των εικόνων καί σε ό,τιδήποτε ήθελε τον προστάξει ό ηγούμενος. Μα εάν δεν κάνη έτσι, θα τον βασανίζει μέχρι θανάτου αυτό το κακό πνεύμα, το όποιο θέλει να τον ρίξει στην απελπισία.
35) Όσο για την Θεία Κοινωνία, έλεγε τα έξης ο όσιος Γεώργιος στους μαθητάς του:
— Πατέρες, σας συμβουλεύω να μη πέραση μήνας χωρίς την Κοινωνία των Θείων Μυστηρίων. Όλοι οί πατέρες του κοινοβίου μας να προετοιμάζεστε για να κοινωνείτε συχνά, εκτός από τίς δικαιολογημένες περιπτώσεις. Εγώ σας συμβουλεύω, αγαπητά μου εν Κυρίω τέκνα, να μη λοξοδρομήσετε στο θέμα αυτό, βαδίζοντας σύμφωνα με την δική σας γνώμη• ούτε να νομίσετε μ’ αυτά πού σας λέγω ότι είσθε πάντοτε άξιοι της Θείας Μεταλήψεως. Άλλα όπως πολλές φορές σας είπα, να εφαρμόζετε την μέση καί βασιλική οδό, κάνοντας ανάλογα με τίς δυνάμεις σας αυτήν την πνευματική προετοιμασία. Είναι ευλογημένο να νηστεύετε πριν καί μετά να πλησιάζετε με ευλάβεια στους αγίους ιερείς για να παίρνετε τα Άχραντα Μυστήρια.
36) Έλεγε πάλι ό όσιος Γεώργιος:
—Φυλαχθήτε, παιδιά μου, μη γελασθήτε καί δεχθείτε λογικούς λύκους μέσα στο ταπεινό μας ποίμνιο. Εννοώ τα παρακάτω πέντε είδη ανθρώπων, πού είναι διαποτισμένοι με ξένες πνευματικές καταστάσεις: Τον μοναχό πού έρχεται από άλλο μέρος καί είναι μόνο ρασοφόρος, τον μεγαλόσχημο πού είναι ανώτερος από το μοναχικό τάγμα σας, αυτόν πού είναι από μεγάλο γένος, αυτόν πού είναι πολύ μορφωμένος καί ανυπότακτος καί αυτόν πού είναι διανοητικά εκ φύσεως καθυστερημένος. Όσοι έχουν αυτές τίς σχετικά δύσκολες καταστάσεις, δεν είναι ωφέλιμο να παραμείνουν μαζί σας. Άλλα πάλι με πνεύμα πραότητας σας δίνω εντολή, όταν τους βλέπετε να έχουν μετάνοια καί αληθινή ταπείνωση, να τους συναριθμείτε με τους πρώτους ενάρετους από εσάς, κατά τον λόγο του Κυρίου πού είπε: «Τον ερχόμενο προς με ου μη εκβάλλω έξω».
37) Έλεγε ό στάρετς καί αυτά τα λόγια:
—Ό μοναχός πού έρχεται από ένδοξο καί τιμημένο γένος, είτε πολλά είτε λίγα μεταφέρει μαζί του, να τα διάθεση στην αδελφότητα για την παρηγοριά όλων, δανείζοντας τα στον άγιο ιεράρχη Νικόλαο. Διότι με την απάρνηση όλων των επιγείων πραγμάτων του αντιπροσφέρεται ό Θεός με τα έργα της μετανοίας.
38) Έλεγε πάλι: Από τον μοναχό πού κατάγεται από περιφανές γένος, να ζητάτε μόνο τούτο το μικρό έργο, δηλ. να μη νομίζει με το μυαλό του ότι είναι ανώτερος από εκείνον πού τον κυβερνάει. Άλλα όπως αμέσως εγκαταλείπει τον κόσμο, με τον ίδιο τρόπο να κόβει καί το θέλημα του. Καί με αυτή την έκκοπή θα επιτυχή κάθε δικαιοσύνη.
39) Συνάμα προς τον οικονόμο της αδελφότητας έλεγε τα εξής ό μεγάλος στάρετς:
— Ω πολυαγάπητο μου παιδί οικονόμε, τίς εύκολες υποθέσεις του οικονομείου θα τίς επιλύεις με δίκαιο καί ασφαλή τρόπο, κατά τον όποιον θα σε φωτίζει ό προστάτης μας άγιος Νικόλαος. Ενώ στις δύσκολες εργασίες πού χρειάζονται περισσότερη προσοχή, να μη βγάζεις συμπεράσματα μόνος σου, αλλά να ρωτάς καί τους Πνευματικούς καί τότε θα σφάλεις λιγότερο.
40) Έλεγε πάλι:
—Σ’ όλα τα διακονήματα να φροντίζεις να μη γίνεται καμία ζημιά ή απρογραμμάτιστη δαπάνη ή βλάβη —ψυχική ή σωματική— στους βοηθούς του διακονήματός σου. Σε κάθε εργασία να τοποθετείς από τρεις αδελφούς, πού θα βοηθούν ό ένας τον άλλον.
41) Να έχεις καί αυτό ύπ’ όψιν σου, παιδί μου, έλεγε ό γέροντας, να μη σκυθρωπάζεις καί οργίζεσαι ποτέ στην δουλειά σου, όταν υπάρχουν σ’ αυτή δυσκολίες, διότι οπωσδήποτε θα ντροπιαστείς.
42) Ύστερα πρόσθεσε ό γέροντας καί αυτά τα πατρικά λόγια:
—Παιδί μου οικονόμε, με πολλή διάκριση να διανέμεις το βάρος της εργασίας στους αδελφούς. Να μη τους ελέγχεις με σκληρότητα καί εμπάθεια, αλλά πάνω άπ’ όλα να τους συμπεριφέρεσαι με πολλή εν πνεύματι ευσπλαχνία. Διότι λέγει ό Χριστός• «Έλεος θέλω καί ου θυσίαν» (Ματθ. 19, 3).
43) Είπε πάλι:
—Οί αδελφοί, ως άνθρωποι με αδυναμίας, θα σου προξενούν ίσως πολλούς πειρασμούς καί διάφορες ταλαιπωρίες λόγω αχαριστίας. Άλλα εσύ, παιδί μου, μην τους κατακρίνεις εμπαθώς, μην τους τιμωρείς με τους συνηθισμένους τρόπους, διότι έτσι θα υποχώρησης στον αγώνα της αρετής καί αργότερα θα βρίσκεσαι —όσον αφορά την σωτηρία σου— πιο χαμηλά άπ’ αυτούς πού πάντοτε έπεφταν καί σηκώνονταν.
44) Έλεγε πάλι στον οικονόμο:
—Να είσαι ευδιάθετος στους άλλους αδελφούς καί να τους αγαπάς όλους πάρα πολύ. Θα υποφέρεις ίσως, όπως ακριβώς ό δίκαιος Ιώβ, αλλά να μην υποχωρείς κατηγορώντας αδελφούς ή διαμαρτυρόμενος κατά του Δημιουργού των όλων. Διότι θα είναι αρκετό, εάν διαφυλάττεις σαν θησαυρό καί αναπαύεις τίς ψυχές των.
45) Έλεγε πάλι στον ίδιο:
—Να γνωρίζεις, πολυαγάπητο μου παιδί, ότι καί ή καλή διοίκησης του οικονομείου για την εσωτερική κατάσταση της ψυχής είναι πολύτιμο δώρο πού δεν βρίσκεται εύκολα καί υπερβαίνει στην τιμή όλα τα σωματικά αγωνίσματα. Γι’ αυτό, να μη πληγώνονται οί αδελφοί πού διακονούν μαζί σου, αλλά να ωφελούνται. ούτε συ να αισθάνεσαι πόνο, όταν στενοχωρείσαι για κάτι. Μόνο με την χάρι αυτή πού παραμένει μυστική στους ύπουλους λογισμούς, γρήγορα θα γέμισης τίς αποθήκες με τα απαραίτητα πράγματα, χορταίνοντας όσο είναι δυνατό, την αδελφότητα του κοινοβίου.
46) Στην συνέχεια πρόσθεσε καί αυτά τα λόγια:
—Να είσαι σαν πατέρας πού αγαπάς τα παιδιά σου καί χαίρεσαι για την πρόοδο των καί τότε καί αυτά θα φανερώνουν τίς αδυναμίες των.
47) Έλεγε ό στάρετς στους μαθητάς του:
—Παιδιά μου, κρατήστε την ταξί του γέροντα μου κύρ-Παϊσίου, πού μπορεί καί στις ήμερες μας πολύ να μας ωφελήσει, επειδή το τυπικό του αγίου αυτού ανδρός είναι θεμελιωμένο καί στερεωμένο σε επτά ακλόνητους στύλους, τίς επτά εκκλησιαστικές ακολουθίες της Μητέρας μας Εκκλησίας.
48) Έλεγε πάλι:
—Πρέπει να μη σας αποκρύψω, παιδιά μου, ότι έχω τη γνώμη πώς τα τρία ιδιαίτερα βλαστάρια των αρετών του γέροντα μου, δεν θα μπορέσετε να τα δείτε γρήγορα να καρποφορούν εδώ, ούτε θα τα κερδίσετε με εύκολο τρόπο καί σε λίγο καιρό. Εννοώ βέβαια τη νοερά προσευχή, την πνευματική χειραγώγηση πολλών μοναχών καί την ειρηνική διαβίωση μοναχών από διάφορα έθνη.
49) Το πρώτο από τα βλαστάρια είναι ή νοερά εργασία, δηλ. ή ασβέστη φλόγα της συντετριμμένης καρδιάς, ή οποία οδηγεί τον άνθρωπο στον λογικό παράδεισο καί τον κάνει να φθάση στο μέτρο της ηλικίας του πληρώματος του Χριστού. Αυτή ή εργασία βρίσκεται μακριά από μερικούς εμπαθείς σαν εμάς. Αδελφοί, δεν θα βγάλω μαχαίρι κρεοπωλείου, για να ερευνήσω σε ποιους υπάρχει αυτή ή μυστική εργασία, μέχρις ότου αποκτήσετε βιβλία βοηθητικά για την εκμάθηση αυτής της τέχνης. Διότι
δεν είσθε ακόμη καταρτισμένοι καί μη τυχόν σας συμβεί τίποτε χειρότερο καί γίνετε περίγελος των έχθρων δαιμόνων. Διότι με πολλή δυσκολία βρίσκουν αυτόν τον δρόμο εκείνοι πού ασχολούνται με τίς υλικές ανάγκες του σώματος, όπως λέγει καί το χωρίο της Γραφής ότι «Δεν θα κατοίκηση το Πνεύμα του Θεού σε ανθρώπους αυτού του καιρού πού είναι ακόμη στην ύλη καί μόνο τα μάταια επιζητούν» (Γεν. 6, 3).
51) Έλεγε πάλι στους μαθητάς του:
—Το δεύτερο βλαστάρι είναι να μη δεχθείτε καθόλου στην αδελφότητα περισσότερους από 103 αδελφούς. Έστω καί να έρχεται σε σας οποιοδήποτε πρόσωπο πού να έχη όλες τίς αρετές του κόσμου, εσείς να μη παραβείτε τον κανόνα πού σας όρισα, διότι τότε θα φυτρώσουν μεταξύ σας ή ραθυμία, ή συκοφαντία, θα πέσετε σε μεγαλύτερους πειρασμούς καί δεν θα έχετε παρηγοριά από κανέναν. Μόνον όταν εκδημήσουν μερικοί προς τον Κύριο, να συμπληρώνετε τίς κενές θέσεις καί τον αριθμό.
52) Το τρίτο βλαστάρι, αδελφοί, είναι να μη ζήτα προτεραιότητα κανείς από τους μοναχούς ή αδελφούς πού δέχεσθε στην αδελφότητα καί είναι από αλλά κράτη. Το καλλίτερο είναι ό καθένας να ρωτά τον εαυτό του τι υποσχέθηκε ενώπιον του αγίου Νικολάου, γιατί ήλθε στο μοναστήρι, να αρκείται στην τιμή πού θα απόλαυση
ανάμεσα στους μακάριους πατέρας της υπακοής καί έτσι θα αριθμηθεί με τους οικείους του ελέους του Θεού.
53) Έλεγε ό όσιος στάρετς:
—Ή χάρις αυτών των τριών αρετών, δηλ. ή νοερά εργασία της προσευχής, ή διακυβέρνησης των ψυχών πολλών ανθρώπων καί ή από κοινού διαβίωσης αλλοεθνών αδελφών δεν δόθηκε σε πολλούς από τον Θεό.
54) Άλλοτε πάλι με πολλή επιμέλεια συμβούλευε τους αδελφούς:
—Πατέρες, σας παρακαλώ εν ονόματι της Αγίας Τριάδος, να μη κάνη υπακοή αυτό το ταπεινό κοινόβιο της Τσερνίκας σε αλλά πιο προοδευμένα έθνη, όσον καιρό θα κατοικεί έστω καί μία ψυχή ρουμάνου μοναχού μέσα σ’ αυτό. Άλλα είτε είναι έλληνες είτε από αλλά έθνη, να μη τολμήσει κανείς να καταφρόνηση την τύχη των ρουμάνων, ούτε να πάρη τα πρωτεία στις εσωτερικές υποθέσεις της εκκλησίας ή τίς εξωτερικές οικονομικές απασχολήσεις. Μόνο με την ευλογία της αδελφότητας μπορεί να είναι σαν ένα δυνατό δεξί χέρι στους ρουμάνους, προκειμένου να βοηθήσει στις δυσκολίες της ζωής.
55) Εξ άλλου τους ρουμάνους μοναχούς συμβούλευε ως έξης Ο σοφώτατος γέροντας:
—Κανέναν από τους μεταξύ σας ρουμάνους μοναχούς να μη διώχνετε, επειδή βρίσκονται μερικοί καλλίτεροι από τους άλλους καί διαπληκτίζεστε, λέγοντας ότι εγώ είμαι ντόπιος, ενώ αυτός είναι μολδαβός ή αυτός είναι τρανσυλβανός. Διότι δεν πρέπει να μας χωρίζουν οί διάλεκτοι της ρουμανικής γλώσσης, αλλά μάλλον να ζητάμε τα έργα της πίστεως. Λοιπόν, εάν δεν τηρήσετε τον λόγο πού παρακλητικά σας ζήτησα, να ξέρετε, παιδιά μου, ότι πολλά δάκρυα θα αντικαταστήσουν τον τόπο της ειρήνης. Για αυτό λοιπόν να μη καταπατήσετε την εντολή μου, διότι όλοι σύντομα θα πεθάνουμε καί μόνο τον τάφο μας θα εξουσιάζουμε.
56) Για τίς αγρυπνίες του έτους δίδασκε τα έξης ό όσιος γέροντας τα πνευματικά του παιδιά:
—Αγαπητοί μου, στηριχθείτε στην υπομονή καί με αγάπη να λατρεύετε τον Θεό. Κατά την διάρκεια ενός έτους να κάνετε από μία αγρυπνία, ανάλογα με τον αριθμό των αδελφών πού θα είσθε συγκεντρωμένοι εδώ εκείνο τον καιρό.
57) Έλεγε πάλι:
—Σε κάθε έργο, καλό είναι να εφαρμόζει καθένας την μέση καί βασιλική οδό, τόσο για την αποφυγή της κενοδοξίας, Όσο καί για να λυτρώνεται από τα ανθρώπινα παραπτώματα πού γεννιόνται από την άκηδία. Έτσι δεν θα ταλαιπωρείται ή καρδιά σας με εφάμαρτες καταστάσεις, όπως λέγει καί ό ψαλμός: «Ύπνωσαν καί εν τω ύπνο αυτών ούχ εύρον ουδένα». Άλλα να ενδύσετε την ψυχήν σας με την προσευχή, ή οποία σπεύδει πάντοτε να μας σκεπάζει την νύκτα καί έτσι θα αποκτήσετε την Θεία Χάρι, πού είναι το πλουσιότατο εξ ουρανού έλεος του Θεού.
58) Κατόπιν πρόσθεσε καί αυτά ό στάρετς:
—Για τίς αγρυπνίες να ισχύει ό παρακάτω κανονισμός: Να κάνετε 40 αγρυπνίες τον χρόνο για τους μεγαλύτερους αγίους, τελώντας κάθε ολονύκτια αγρυπνία με συμφωνία καί συμμετοχή όλης της αδελφότητας επί πέντε ώρες. Επτά αγρυπνίες επί επτά ώρες ή κάθε μία να αφιερώνονται με ταπείνωση καί ευλάβεια στην Θεομήτορα, οί λεγόμενες Θεομητορικές εορτές, πού τελούνται προς τιμήν καί δόξαν της αειπαρθενίας Της. Δώδεκα αγρυπνίες, οί λεγόμενες Δεσποτικές εορτές, για τον ίδιο Δημιουργό καί Σωτήρα μας, οί όποιες θα τελούνται κάθε μία επί εννέα ώρες, όσος είναι καί ό αριθμός των εννέα αγγελικών ταγμάτων πού τον δοξάζουν ακατάπαυστο. Τρεις ολονύκτιες αγρυπνίες, κάθε μία επί δώδεκα ώρες, εκ των οποίων: Ή πρώτη την 1η Σεπτεμβρίου, για την νίκη καί ενθρόνιση του υψηλοτάτου άρχοντος ημών, ή δεύτερη την 1η Μαρτίου υπέρ υγείας όλων καί πνευματικής προόδου της αγιωτάτης ημών Μητροπόλεως καί ή τρίτη στις 6 Δεκεμβρίου, ως ήμερα πανηγυρικής εορτής, προς τιμήν καί μνήμην του αγίου Ίεράρχου Νικολάου.
59) Στην συνέχεια πρόσθεσε καί αυτά τα λόγια ό στάρετς:
—Να τα κάνετε όλα με ευταξία, παιδιά μου. Να φροντίζετε να μη απουσιάζει κανείς από την ευλογία των αγρυπνιών, για να μη μείνετε έξω καί κτυπάτε την πύλη της ευσπλαχνίας του Θεού. Ιδιαίτερα εσείς οί κληρικοί να συμμετέχετε με μεγάλη επιμέλεια, χωρίς να θεωρείτε ότι είναι μικρή ζημία το να αφαιρεθεί ένα γιώτα από τον Νόμο της Κ. Διαθήκης, διότι λέει το γραφικό: «Εάν δε καί άθλή τις ου στεφανούται, εάν μη νομίμως άθληση» (Β’ Τιμ. 2, 5).
60) Για τον κανόνα καί τα άλλα πνευματικά καθήκοντα στα κελιά, ό στάρετς Γεώργιος, ό γέροντας, δίδασκε τα εξής στα πνευματικά του παιδιά:
—Σας έδωσα εντολή να κάνετε καί λίγο πνευματικό κανόνα στα κελιά σας, ανάλογα με τίς δυνάμεις πού διαθέτει ό καθένας σας. Προσέχετε, παιδιά μου, πάνω από όλα να μην έχετε μνησικακία ό ένας κατά του άλλου, «καί ό ήλιος μη έπιδυέτω επί τω παροργισμώ υμών» (Έφεσ. 4, 26).
61) Κατόπιν πρόσθεσε λέγοντας:
—Όσοι γνωρίζετε γράμματα, το βράδυ πριν κοιμηθείτε, διαλέξτε να διαβάσετε ή τίς προσευχές του ύπνου ή τον κανόνα του φύλάκος αγγέλου. Ενώ όταν ξυπνάτε, να διαβάζετε πάλι ή τον Ακάθιστο Ύμνο ή τίς πρωινές προσευχές.
62) Έλεγε πάλι ό στάρετς:
—στις μετάνοιες δίνουμε άδεια να κάνετε ή 300 προσκυνητές ή 100 εδαφιαίες. Επίσης κατεβάζουμε το όριο επιεικείας σ’ αυτούς πού είναι δυνατοί καί αγράμματοι. Αυτοί λοιπόν να κάνουν ή 700 μετάνοιες προσκυνητές ή 300 μεγάλες, φυλάγοντας αυτόν τον κανόνα έως θανάτου, εκτός Σαββάτου, Κυριακής καί πανηγύρεως, διότι τότε δεν γίνονται μεγάλες μετάνοιες.
63) Είπε πάλι:
—Υπάρχει κανείς πού με πολύ πόθο επιθυμεί να τα κάνη αυτά κάθε ημέρα; Αυτός από εμάς είναι ελεύθερος να τα κάνη καί ευλογημένος. Όμως ό λόγος μου απευθύνεται σε όλους γενικώς τους μοναχούς της αδελφότητας καί, παρακαλώ, να τον έχετε πάντοτε στην μνήμη σας. Δηλαδή πάντοτε, όταν ξαπλώνετε ή όταν σηκώνεστε, να λέγετε την ευχή: «Κύριε Ίησοϋ Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησον με τον αμαρτωλό».
64) Έλεγε ένας μεγάλος φιλόσοφος ότι όσοι έχουν λίγες γνώσεις χρειάζεται να εφαρμόζουν όλα αυτά. Καί εσείς, παιδιά μου, πού διαβάζετε πολλά βιβλία, εύχομαι να παραμείνετε πάντοτε μαθηταί. Μη φθονείται αυτούς πού ζουν με μεγάλη μετάνοια, διότι θα γίνετε φαύλοι λόγω της κακής προαιρέσεως σας, αλλά όσον έχετε καιρό, επιμεληθείτε την σωτηρία σας, όσο μπορείτε ό καθένας σας.
65) Για την διάρκεια του ύπνου, έλεγε ό μεγάλος στάρετς στους μαθητάς του:
—Παιδιά μου, να σας μιλήσω λίγο καί για την ανάγκη του ύπνου, πού ονομάζεται καί θάνατος της ψυχής, για να γνωρίζετε το μέτρο καί την ποσότητα αναπαύσεως. όπως από τα τέσσερα στοιχεία είναι κατασκευασμένος ό κόσμος από τον Παντοδύναμο Θεό, κατά τον ίδιο τρόπο πρέπει καί στην περίπτωση του ύπνου να χωρίζουμε τον χρόνο καί δίκαια να τον μοιράζουμε, προσφέροντας για ανάπαυση το ένα τέταρτο του 24ώρου. Δηλ. τον χειμώνα να κοιμάστε την νύκτα έξι ώρες. Ενώ το καλοκαίρι τέσσαρες ώρες την νύκτα καί δύο την ήμερα. Καί μόνο τόσο. Παρ’ όλα αυτά, δεν εξυπηρετεί ή ακρίβεια των λόγων μου την φύση μερικών αδελφών λόγω αδυναμίας των. Για αυτό, ας αφήνετε το θέλημα σας στον ηγούμενο της αδελφότητας να σας κάνη κάποια αύξηση των ωρών αναπαύσεως, όσες εκείνος νομίζει.
66) Έλεγε πάλι στα πνευματικά του παιδιά:
— όπως θέσπισα να εφαρμόζετε τον κανονισμό για τίς αγρυπνίες, κατά τον ίδιο τρόπο πρέπει καί τίς άλλες ήμερες να μην απουσιάζει κανένας αδελφός από τίς επτά καθημερινές εκκλησιαστικές ακολουθίες της Εκκλησίας μας, σύμφωνα με τον λόγο του Δαβίδ πού λέγει: «Επτάκις της ημέρας ηνεσά σε, Κύριε» (Ψαλμ. 118, 64).
67) Όταν έρχεται ή ώρα για την νυκτερινή ακολουθία, ό υπεύθυνος επί της τάξεως να μην απουσιάζει από τον νάρθηκα, αλλά με προσοχή να καταγραφή αυτούς πού μπαίνουν στην εκκλησία καί σε ποια στιγμή. Στο τέλος να φέρνει το σημείωμα στον ηγούμενο. Όσοι άργησαν στην προσευχή της εκκλησίας να κανονίζονται με επιτίμιο. Δηλαδή ή να κάνουν μετάνοιες ή να εμποδίζονται από το φαγητό της τραπέζης εκείνη την ήμερα κ.λ.π.
68) Στην συνέχεια πρόσθεσε ό όσιος καί αυτά:
—Να μη συνηθίσετε, αδελφοί, να πηγαίνετε από τόπο σε τόπο, δέρνοντας τον αέρα καί αναπαυόμενοι στην σκιά των ακαθάρτων λογισμών. Άλλα να ενισχύετε ό ένας τον άλλον, για να κάνετε καρπούς άξιους μετανοίας. Εάν εγκαταλείψετε τον τόπο σας αυτόν, θα είσθε υπό το βάρος επιτιμίου ότι είσθε ανάξιοι να ζείτε με τους εκλεκτούς.
69) στις 3 Δεκεμβρίου του έτους 1806 ό στάρετς Γεώργιος αρρώστησε βαρεία. Προσκάλεσε λοιπόν όλους κοντά του καί τους είπε:
—Παιδιά μου, την αγάπη να έχετε μεταξύ σας! Να γνωρίζετε ότι ή Τσερνίκα θα πηγαίνει καλά μέχρι του τετάρτου ηγουμένου. Ύστερα μόνον ό Θεός γνωρίζει. Κατόπιν παρέδωσε το πνεύμα του στα χέρια του Κυρίου καί ετάφη στον πρόναο της εκκλησίας του αγίου Γεωργίου, πού είναι στο μικρό νησί.
Ό όσιος ηγούμενος Γεώργιος γεννήθηκε στα μέρη του Φαγκαρας τίς πρώτες δεκαετίες του 18ου αιώνος. Επιθυμώντας να υπηρέτηση τον Χριστό από την νεότητα του, βρήκε για καταφύγιο της ψυχής του τα μοναστήρια της Τρανσυλβανίας. Άλλα μη μπορώντας να υπομείνει τίς θρησκευτικές διώξεις, κατά τίς όποιες αναγκάζονταν οί άνθρωποι να γίνουν ουνίτες, ό νεαρός Γεώργιος ήλθε στα Καρπάθια στην Ρουμανική Χώρα.
Στον δρόμο προς το Όρος του Αθωνος, έγινε προσωρινός μαθητής ενός Έλληνος αρχιερέως, ό όποιος κατοικούσε στο Βουκουρέστι. Αφού έγινε ρασοφόρος καί διάκονος, αναχώρησαν μαζί με τον αρχιερέα γέροντα του για την Κωνσταντινούπολη καί το Αγιον Όρος κατά τα μέσα του 18ου αιώνος. Όταν απέθανε εκεί ό γέροντας του, ό ιεροδιάκονος Γεώργιος έγινε μαθητής του στάρετς Παϊσίου στην σκήτη του Προφήτου Ήλιου στον Άθωνα. Το έτος 1752 ό όσιος Παίσιος τον έκειρε μοναχό, ενώ το 1754 τον χειροτόνησε ιερέα για το κοινόβιο του. Σ’ αυτή την σκήτη άσκήτευσε ό μεγαλόσχημος ιερομόναχος Γεώργιος δέκα χρόνια. Το έτος 1763 επέστρεψε στην Μολδαβία, στο μοναστήρι Ντραγκομίρνα μαζί με τους 64 μαθητάς του στάρετς Παϊσίου.
Στην Ντραγκομίρνα ό όσιος Γεώργιος πέρασε 12 χρόνια ακόμη σαν ιερεύς, Πνευματικός καί οικονόμος σε 350 μοναχούς καί αδελφούς. Κατόπιν μετώκησε στο μοναστήρι του Σέκου κατά το 1775 με 200 μοναχούς. Εδώ έζησε μόνο δύο χρόνια κοντά στον όσιο Παΐσιο καί κατόπιν ήλθε πάλι στην σκήτη του Προφήτου Ήλιου στον Άθωνα.
Την άνοιξη του έτους 1781 ήλθε στην Μολδαβία να ίδή τον ηγούμενο καί τους αδελφούς του μοναστηρίου Νεάμτς. Πριν ακόμη προλάβει να επιστρέψη, εξελέγη από τον μητροπολίτη Γρηγόριο της Ούγγροβλαχίας ηγούμενος της σκήτης της Τσερνίκας, ή οποία ήταν εγκαταλελειμμένη για πολλά χρόνια. Σε τέσσερα χρόνια διοργάνωσε καλά την σκήτη καί προσείλκυσε γύρω του 54 αδελφούς. Κατόπιν, επειδή αρρώστησε, άφησε ως παρακαταθήκη την γραπτή διαθήκη του στους μαθητάς του για το πώς θα ζήσουν στο μέλλον στο μοναστήρι Τσερνίκας. Ή διαθήκη αυτή έχει μεγάλη πνευματική σπουδαιότητα. Το ίδιο έτος ό στάρετς Γεώργιος έγινε πάλι υγιής καί έζησε ακόμη 22 χρόνια. Επειδή αυξήθηκαν οι αδελφοί γύρω του, ό μητροπολίτης Γρηγόριος του έδωσε υπό την ποιμαντική του φροντίδα το έτος 1793 καί το μοναστήρι Καλνταρουσάνι. Ως ηγούμενος αυτών των δύο μοναστηριών, ό όσιος Γεώργιος μοίρασε την συνοδεία του σε δύο μέρη, τοποθετώντας σε κάθε μοναστήρι καί από ένα ικανό οικονόμο. Επέβαλε στην εκκλησία την καθημερινή εκκλησιαστική ακολουθία, την συχνή εξομολόγηση, την υπακοή καί την κοινοβιακή τράπεζα, κατά την παράδοση του Άθωνος καί συμφώνα με την γραπτή διαθήκη του.
Στις 3 Δεκεμβρίου 1806 ό μεγάλος στάρετς Γεώργιος εξεδήμησε για την αιώνια ανάπαυση, αφήνοντας μεγάλο αριθμό μαθητών καί στα δύο μοναστήρια του. Λόγω της σοφίας του, με την οποία διηύθυνε καί διοικούσε επί 25 χρόνια τα δύο μεγάλα κοινοβιακά μοναστήρια με 200 περίπου μαθητάς, ό ηγούμενος Γεώργιος θεωρείται μεγάλος πνευματικός πατήρ καί αναστηλωτής του Ρουμανικού μοναχισμού. Καί για την όσιακή ζωή του κατατάχθηκε στην χορεία των οσίων ρουμάνων
Β) Έργα καί λόγια διδασκαλίας
1) Τον καιρό πού έμενε στην Ρουμανική Χώρα παρά την θέληση του κοντά στον μητροπολίτη Γρηγόριο, ό όσιος Γεώργιος είχε μεγάλη στενοχώρια. Νήστευσε λοιπόν μερικές ημέρες καί παρακάλεσε την Θεοτόκο καί τον άγιο ιεράρχη Νικόλαο να τον συμβουλεύσουν τι πρέπει να κάνη. Κατόπιν αποκοιμήθηκε λίγο λόγω κοπώσεως καί
του φάνηκε πώς είδε τον άγιο Νικόλαο καί τον διέταξε τα έξης: Μείνε εδώ να καθαρίσεις τον οίκο μου από τα εξαγριωμένα θηρία. Αφού σηκώθηκε γεμάτος χαρά, ξεκίνησε προς αναζήτηση του Οίκου του αγίου ίεράρχου Νικολάου. Καί πράγματι βρήκε την εκκλησία του στο νησί της Τσερνίκας έρημη, γεμάτη φίδια. Από εκείνη την ώρα παρέμεινε στην σκήτη της Τσερνίκας με τους δύο μαθητάς του, Αθανάσιο καί Σεραφείμ, πού προέρχονταν από το μοναστήρι Νεάμτς.
2) Έλεγαν οι μαθηταί του οσίου Γεωργίου ότι όταν έφθασαν στο νησί καί αναπαύθηκαν στην εκκλησία, είδαν στο Άγιο Βήμα ένα πελώριο φίδι. Τότε Ο ηγούμενος το σφράγισε με το σημείο του σταυρού καί του είπε με ήρεμη φωνή:
—Αγαπητό μου, μέχρι τώρα κατοικούσες εσύ εδώ. Τώρα, φύγε από τον τόπο αυτόν, να κατοικήσουμε εμείς.
Το φίδι υπάκουσε στην εντολή του στάρετς. Βγήκε αμέσως έξω από την εκκλησία καί από το νησί καί εξαφανίσθηκε στα γειτονικά δάση.
3) Διηγούντο οι μαθηταί του οσίου ότι στην αρχή υπέμειναν πολύ παντός είδους ελλείψεις καί στερήσεις μαζί με τον γέροντα των. Ή εκκλησία είχε εγκαταλειφθεί για πολλά χρόνια. Δεν είχε πόρτες, ούτε παράθυρα, μήτε τα άλλα αναγκαία. Όλα τα παλαιά κελιά ήταν ερείπια, ενώ το νησί σκεπαζόταν εξ ολοκλήρου από δάση, βάτα καί αγκάθια. Την ήμερα έκοβαν με το τσεκούρι τα δένδρα καί τα αγκάθια για ν’ άνοιξη ό τόπος καί το βράδυ συγκεντρώνονταν όλοι μαζί σ’ ένα ερειπωμένο υπόγειο, έτρωγαν παξιμάδι καί λίγα λαχανικά καί κοιμόνταν στο έδαφος μερικές ώρες. Το μεσονύκτιο σηκώνονταν, διάβαζαν τον όρθρο καί δόξαζαν τον Θεό. Μετά ο στάρετς ανέπαυε τους μαθητάς του με ωραία διδακτικά λόγια. Στην
συνέχεια κοιμόνταν πάλι μέχρι τα χαράματα, οπότε σηκώνονταν, έκαναν την διατεταγμένη προσευχή καί αναχωρούσαν για το κόψιμο των δένδρων του δάσους.
4) Ή ειδήσεις για την αγιότητα της ζωής του οσίου Γεωργίου ξαπλώθηκε γρήγορα σ’ Όλα τα μέρη καί έρχονταν πολλοί να περάσουν λίγο κοντά του, ενώ άλλοι τους μετέφεραν υλικές βοήθειες για να ανακαινίσουν την εκκλησία καί τα κελιά. Τους πρώτους έξι μήνες προσήλθαν γύρω από τον όσιο έξι αδελφοί. Μετά από ένα έτος έγιναν 16 καί στα τρία χρόνια ό αριθμός των μοναχών έφθασε τους 33,
ενώ το επόμενο έτος ήταν 54 ψυχές στο νησί. Το έτος 1786 το κοινόβιο της Τσερνίκας είχε αποκτήσει 103 αδελφούς.
5) Την άνοιξη του έτους 1784 ό στάρετς Γεώργιος ήθελε να κάνη μοναχούς τους 33 μαθητάς του, αλλά δεν είχε ενδύματα καί τα υπόλοιπα αναγκαία γι’ αυτούς. Σαν το έμαθαν κάποιοι πιστοί χριστιανοί από το Βουκουρέστι, αγόρασαν ενδύματα για όλους τους αδελφούς καί τα έφεραν στον όσιο. Την Μεγάλη Εβδομάδα ό στάρετς
Γεώργιος τους έκειρε όλους μοναχούς, αφού δόξασε τον Θεό και ευχαρίστησε τον άγιο Ιεράρχη Νικόλαο.
Το έτος 1788, ό στάρετς Γεώργιος έκτισε μία μικρή εκκλησία στο μικρό νησί προς τιμήν του αγίου μεγαλομάρτυρας Γεωργίου. Δίπλα έφτιαξε πολλά κελιά από πλίνθους καί σ’ αυτά έστελνε τους μαθητάς του με την σειρά να ησυχάζουν. Οί πατέρες αγωνίζονταν στο μικρό νησί όλη την εβδομάδα καί το Σάββατο έρχονταν στο μεγάλο νησί. Εδώ εξομολογούντο, ελάμβαναν τα Αγια Μυστήρια, έμεναν στην αδελφότητα την Κυριακή, άκουγαν τίς διδασκαλίες του κάλου Γέροντα των, πού ήταν γλυκύτερες κι από το μέλι, καί μετά επέστρεφαν πάλι στην ησυχία των στο μικρό νησί.
7) Διηγούντο οί μαθηταί του οσίου Γεωργίου ότι ό Γέροντας των στόλισε με πολλά κειμήλια την εκκλησία του αγίου Νικολάου. Κατόπιν χειροτόνησε τρεις Ιερείς καί τρεις διακόνους καί καθόρισε να γίνεται καθημερινά ή Θεία Λειτουργία καί οί επτά εκκλησιαστικές ακολουθίες της ημέρας. Εφάρμοσε ακριβώς την ταξί καί τους κανόνας της εκκλησίας κατά το τυπικό του αγίου Σάββα καί τα προσάρμοσε σύμφωνα με τίς τοπικές συνήθειες, διότι Πριν άπ’ αυτόν δεν είχαν καθορισθεί σε κανένα μέρος της χώρας, αλλά ακολουθούσε ό καθένας ότι ήθελε.
8) Έλεγαν πάλι οί ίδιοι μαθηταί του ότι μέχρι τον ερχομό αυτού του οσίου δεν υπήρχαν κοινόβια καί κοινοβιακή τάξις σ’ αυτή την χώρα, σύμφωνα με τίς μαρτυρίες των περισσοτέρων ηγεμονικών χρυσόβουλων, τα όποια γράφουν τα εξής: «Εμείς οί ίδιοι είδαμε την ζωή των μακαρίων ερημιτών της Τσερνίκας καί χαρήκαμε διότι έχουμε στην ηγεμονία μας ένα τέτοιο μοναστήρι με την κατά Θεόν
ζωή…».
9) Ό στάρετς Γεώργιος συμβούλευε πάντοτε τους μαθητάς του να ζουν με τελειότητα την αγάπη ό ένας προς τον άλλον. Στην αρχή του έτους 1785 αρρώστησε τόσο σοβαρά, ώστε νόμισε ότι θα φυγή άπ’ αυτόν τον κόσμο. Γι’ αυτό έδωσε εντολή να χτυπήσουν την μεγάλη καμπάνα, να συγκεντρωθούν όλοι οί αδελφοί στην εκκλησία, όπου τους διάβασε την συγχωρητική ευχή καί τους είπε δακρυσμένος:
—Παιδιά μου, να έχετε αγάπη μεταξύ σας, διότι μόνο ό Θεός
γνωρίζει αν θα ιδωθούμε πάλι.
10) Μαζεύτηκαν τότε οί αδελφοί γύρω από τον όσιο Γεώργιο πού ήταν ξαπλωμένος στο κρεβάτι καί άρχισαν να τον παρακαλούν με δάκρυα:
—Ω γλυκύτατε πατέρα μας, μίλησε μας να σ’ ακούσομε όλοι, ποιόν τώρα θα έχουμε κυβερνήτη καί τι τάξη να κρατήσουμε μετά τον θάνατο σου; Διότι εμείς μέχρι σήμερα, καί όταν κοιμόμασταν καί Όταν σηκωνόμασταν, μόνο εσένα είχαμε προνοητή κατά Θεόν, ανυπόκριτο καί άδολο αρχηγό σ’ όλη την ζωή, άκακο καί ευσυμπάθητο γι’ αυτούς πού σε λύπησαν πολύ.
11) Όταν είδε ό γέροντας την λύπη των μαθητών του, τους συμβούλευε ως έξης:
—Αφήστε, παιδιά μου, την σκέψη σας να την εξέταση ή αδέκαστος κρίσης του Θεού! Αφήστε την λεγεώνα της πλάνης πού έχετε μέσα σας, αν θέλετε να μάθετε πώς ονομάζεται αυτός πού θα είναι αρχηγός σας. Αφήστε αυτούς τους λογισμούς της νεότητας, με τους οποίους νομίζετε ότι ή απουσία μου θα γίνη αφορμή διαλύσεως του κοινοβίου ή μειώσεως του αριθμού των μοναχών της.
Όλοι μαζί με εμένα να λέγετε: «Μη ημίν Κύριε, μη ημίν, άλλ’ ή τω ονόματι σου δός δόξαν!» (Ψαλμ. 113, 9). Λοιπόν να υποτάσσεσθε στον Χριστό, να εκπληρώνετε όλες τίς εντολές του• καί όλες οί ευλογίες θα έλθουν σε εσάς.
12) Έτσι λοιπόν, ό πράος στάρετς άφησε στους μαθητές του μία μόνιμη πνευματική διαθήκη για το πώς να βαδίζει ή ταπεινή αδελφότης της Τσερνίκας μετά τον θάνατο του, προσθέτοντας και αυτά τα λόγια:
—Μολονότι δεν συμπεραίνω ότι θα βαδίσετε τον δρόμο της παρακοής ή θα ζητήσετε αυτά πού υπερβαίνουν το μέτρο των δυνάμεων σας, παρ’ όλα αυτά με αληθινή πίστη σας προτρέπω να παραμείνετε υποτεταγμένοι σ’ αυτά τα πατερικά όρια.
13) Είπε ό στάρετς στους μαθήτάς του καί τα παρακάτω:
—Πολύ παράξενο πράγμα είναι για τους μοναχούς καί Ιερομόναχους να ετοιμάζουν μόνοι των τιμητικό τόπο για τον ενταφιασμό των, μάλιστα αυτοί πού διακρίνονται για την πνευματικότητα των. Να ορίζουν μόνοι των την νεκρώσιμη ακολουθία καί τα συνηθισμένα μνημόσυνα, τα όποια βγάζουν από την κόλαση των ψυχικών παθών των. Τέτοια πράγματα να μην κάνετε ούτε σεις ούτε κανείς χριστιανός.
14) Στην ερώτηση των μαθητών του που να θάψουν το σώμα του μετά τον θάνατο του, τους είπε:
— Όσο για το σκωληκόβρωτο σώμα μου, δεν χρειάζονται τιμές, διότι είναι επιθυμίες επιβλαβείς για την ταπείνωση. Άλλα είναι καλλίτερα να δεχθείτε να το βγάλετε έξω από το νησί για τροφή των θηρίων, διότι ίσως έτσι να μετριαστή το πλήθος των αμαρτιών μου. Ενώ, εάν δεν θελήσετε, θα αποσύρω τίς εντολές της ελεεινότητας μου από σας. Τουλάχιστον να το βάλετε δίπλα στην πόρτα του νάρθηκος, όπου γίνεται ή Λιτή για τους κεκοιμημένους, ώστε οί αδελφοί, Όταν μπαίνουν καί βγαίνουν, με ταπείνωση να εύχονται τα έξης: «Άνάπαυσον Κύριε, μετά των δικαίων τον δούλον σου», κάνοντας μέχρι την τεσσαρακοστή ήμερα καί από 12 μετάνοιες κάθε ημέρα.
15) Κατόπιν πρόσθεσε καί αυτά τα λόγια:
—Παιδιά μου, έχετε ύπ’ όψιν σας ότι μετά τον θάνατο μου θα παραμείνη από έμενα λίγος χρυσός ή άργυρος• σας παρακαλώ, προσέχετε μη μολυνθεί ό νους σας με παρόμοιες σκέψεις, ούτε να θελήσετε να δοκιμάσει μεγάλο πειρασμό ή μυστική σας εργασία. Άλλα να αγιάζεστε, έχοντας ενώπιον σας τον άγρυπνο φύλακα, ό όποιος με ενισχύει να σας έχω αληθινή εμπιστοσύνη τώρα πού γράφω προς όλους σας όλα οσα πηγάζουν από την καρδιά μου.
16) Έλεγε ό στάρετς Γεώργιος:
—Παιδιά μου, μην επιθυμητέ να αλλάξει ή γνώμη του γέροντα σας σε μερικά επίγεια καί φθαρτά πράγματα, κατά τον λόγο του ψαλμού, πού λέγει: «Πλούτος εάν ρέη, μη προστίθεσθε καρδίαν» . (ψαλμ. 61, Π).
17) Έλεγε πάλι στους μαθήτάς του:
—Αδελφοί μου, εν ονόματι του Πατρός, παράδειγμα έγινα σε εσάς με τους καρπούς της αγάπης, καθόσον σας αγάπησα όλους εξ ίσου. Εν ονόματι του Υιού, υποτάχθηκα με καλή θέληση κάτω από τους πόδας όλων σας, για να μπορώ να θηρεύω με υπομονή καί την ψυχή σας. Εν ονόματι του Αγίου Πνεύματος, δεν άφησα τίς αισθήσεις να πετάξουν έξω από τα φυσικά όρια, καθόσον έγινα για εσάς θυσία, για να θερμάνω πρώτα την χαρά της καρδίας σας καί να σας καθοδηγήσω στο λιμάνι της σωτηρίας.
18) Κατόπιν πάλι τους είπε:
—Λέγω, παιδιά μου, σε σας τους πτωχούς τω πνεύματι ότι εδώ στην γη σας χρειάζεται πρώτα ό αιώνιος πλούτος καί τα ακατανίκητα όπλα, για να πολεμήσετε σαν γενναίοι στρατιώτες τους διαβόλους της κολάσεως καί να αγωνισθείτε μέχρις αίματος προς δόξαν του Σταυρωθέντος Ιησού Χριστού.
19) Καί πάλι με πνεύμα πραότητας είπε ό γέροντας:
—Αφήνω ακόμα μερικές εντολές σε σας, τα πνευματικά μου παιδιά πού σηκώνετε τον σταυρό του Χριστού: να ζείτε σαν άγγελοι στο σώμα, να μη υποκύπτετε στις κούφιες ματαιότητες, ούτε στις ξέφρενες απολαύσεις καί τους άσκοπους μετεωρισμούς του πνεύματος σας, σύμφωνα με τον λόγο πού λέγει το «σκεύος της εκλογής»: Πάντα μοι έξεστιν, αλλ ου πάντα συμφέρει» (Α’ Κοριν. 6, 18).
20) Ή καλή πνευματική σας τάξις πού είναι το στολίδι για το πρόσωπο σας, να αποβλέπει μόνο στον αγιασμό σας κατά το υπόλοιπο της ζωής σας, ώστε να ομοιάσετε με τους νέους στην ηλικία αγίους, πού είχαν την ίδια ηλικία καί την ίδια ανθρωπινή φύση με εσάς. Παράδειγμα μακαριάς υπομονής να παίρνετε από τον Ακάκιο, τον ισότιμο με τους μάρτυρας. Παράδειγμα αληθινής υπακοής να παίρνετε από τον Δοσίθεο, πού έκανε υπακοή σε όλους καί σε όλα, εκτός από τα έργα της κακίας. Ενώ παράδειγμα συνετής ταπεινοφροσύνης να παίρνετε από τον Ζαχαρία, τον μεγάλο αμαρτωλό.
21) Πάλι δίδασκε τα πνευματικά του παιδιά:
—Παιδιά μου, «δουλεύσατε τω Κυρίω εν φόβω καί άγαλλιάσθε αύτω εν τρόμω» (ψαλμ. 2, 11). Εάν ζήσετε όλες τίς ήμερες σας με προσοχή του εαυτού σας, τότε πράγματι δεν θα σας αιχμαλώτιση καμία διαβολική παγίδα.
22) Σε μερικούς από τους μαθητάς του έλεγε:
— Να γνωρίζετε παιδιά μου, ότι ό φθόνος, το πείσμα, ή λαθροφαγία, ή πονηρία, ή οργή, ή μερική φιλία καί ή αλαζονεία, όλα αυτά δεν ξέρουν να τιμούν αυτούς πού αγωνίζονται να ευαρεστήσουν τον Θεό με την πνευματική των πρόοδο. Τα πάθη αυτά είναι σαν σαΐτες καί υπάρχουν από εκείνη την πρώτη κατάρα της παρακοής των
πρωτοπλάστων.
23) Άλλοτε πρόσθεσε ό στάρετς καί αυτά:
—Στον αγώνα σας, αδελφοί, να δοξάζετε τον φιλάνθρωπο Θεό καί θα κληρονομήσετε την ειρήνη, ή οποία έρχεται πάλι άπ’ αυτή την Πηγή της δόξης σ` αυτούς πού ζουν με καθαρό νου. Να γίνετε ένας καθαρότατος καθρέπτης αληθινής ζωής καί να χαίρεσθε μέσα στο φως αυτής της ζωής.
24) Είπε πάλι ό στάρετς Γεώργιος:
25) — Παιδιά μου, όσο καιρό έζησα μαζί σας, δεν είχα άλλη φροντίδα παρά πώς να σας προστατεύσω από κάθε είδους ψυχικά τραύματα• σαν μικρά βρέφη σας σκέπασα με την ξενιτιά καί σας ξυπνούσα να επιδιώκετε πάντοτε την πνευματική τελειότητα. Παιδιά μου, έλεγε ό όσιος, ή βασικότερη εντολή πού είναι ότι ακριβώς ή αναπνοή μας για το σώμα, στην οποία στηρίζεται ή αρχή της σωτηρίας των μοναχών, είναι να τιμάτε με υπακοή ό ένας τον άλλον. Μην ενδιαφέρεσθε για κάτι πού είναι έξω από την ευλογία του Θεού, αλλά μόνο για την ωφέλεια του πλησίον καί έτσι θα εκπληρώνετε την καθορισμένη από τον νόμο αγάπη. Καί εγώ ό ανάξιος σας συμβουλεύω, παιδιά μου, για να μη απορείτε την ήμερα της Κρίσεως, διότι τότε δεν θα μείνετε ανεξέταστοι. Καί όταν θλίβεται ή ψυχή σας από τίς παρακοές των άλλων, τότε να ετοιμάζεστε να πείτε τα κατάλληλα λόγια με ειρηνικό τρόπο στους υιούς της απείθειας, όταν αυτοί είναι εκτός εργασίας.
26) Ύστερα πρόσθεσε καί αυτά τα λόγια:
—Μετά τον θάνατο μου να μην τολμήσετε να βγείτε από τον ζυγό του Κυρίου, ούτε να απομακρυνθείτε ζητώντας άλλη ζωή, αλλά να είσθε ευχαριστημένοι μ’ αυτό το ελαφρό φορτίο, το όποιο σηκώνετε καί είσθε καλεσμένοι από το ίδιο Άγιο Πνεύμα. Να έχετε ανεπαίσχυντο παράδειγμα από αυτά τα 24 χρόνια, τα έργα της υπακοής μου, τότε πού ήμουνα υπό την καθοδήγηση του ενάρετου γέροντος Κυρ-Παϊσίου, του μεγάλου κοινοβιάτου ηγουμένου.
27) Συνάμα για τους αδελφούς πού έρχονταν πρόσφατα έλεγε:
— Έχει συμβεί μερικοί από τους αδελφούς πού ήλθαν τελευταία στην μοναχική ζωή να προκαλούν έριδες. Ταράζονται από τίς κοσμικές συνήθειες καί προκαλούν σκάνδαλα σ` όλη την συνοδεία. Δημιουργούν μερική φιλία, τρώνε κρυφά, υποκρίνονται στην εξομολόγηση, αιχμαλωτίζονται στο πάθος της αχαλίνωτης λαιμαργίας, καί με ένα λόγο, εμπαίζουν το αγγελικό Σχήμα. Σε τέτοιες περιπτώσεις να τους ετοιμάζετε από την αρχή τα τρόφιμα για το ταξίδι της επιστροφής. Στην συνεχεία, χωρίς κανένα επιτίμιο, να τους αφήνετε να πηγαίνουν οπού θέλουν, κατά τον λόγο του Κυρίου πού λέγει: «ότι πολλοί είσιν οί κλητοί, ολίγοι δε εκλεκτοί» (Ματθ. 20, 16). Εάν μερικοί από αυτούς επιστρέψουν με αληθινή μετάνοια, να τους προσλαμβάνετε πάλι με την πρώτη τιμή, χωρίς να τους κατηγορείτε για το παρελθόν των.
28) Στους μοναχούς καί κληρικούς πού φιλονικούσαν, ήταν άστατοι καί συνεχώς μεμψίμοιροι, ό μεγάλος στάρετς τους συμβούλευε να διαλέξουν ένα άπ’ αυτά τα τρία:
—Η αναγνωρίζοντας την αδυναμία σας, να δείξετε αμέσως μετάνοια καί να βάλετε καλή αρχή, ή παίρνοντας ευλογία από τον ποιμένα της αδελφότητας να βρείτε άλλο τόπο πού σας αρέσει όπου θα σωθείτε με λιγότερους κόπους, ή —το καλλίτερο— να κάνετε παράπονα στον ηγεμόνα της Χώρας.
29) Ό μεγάλος στάρετς άρχιμ. Γεώργιος φρονούσε ότι ή σωτηρία των μοναχών της κοινοβιακής ζωής εξαρτάται από την σταθερή εφαρμογή των επομένων πέντε εντολών πού σημειώνονται με το σημείο του Σταυρού.
1. όλα με ευλογία 2. όλα στη εξομολόγηση. 3. όλα με διάκριση. 4. Εσωτερική ταπείνωση. 5. Συχνή Θεια Κοινωνία.
30) Έλεγε ό όσιος ότι εάν οπλίζονται οι μοναχοί μ’ αυτά τα τέσσερα όπλα, δηλαδή εάν πρώτα κάνουν τα πάντα με ευλογία, υστέρα εξομολογούνται συχνά, κατόπιν έχουν το μέτρο της διακρίσεως καί τέλος έχουν ταπείνωση καί σωφροσύνη, τότε θα μπορούν
να φονεύουν τα πάθη της γλώσσης, της καρδίας καί των αισθήσεων, μετέχοντας πάντοτε επάξια στη Θεία Κοινωνία.
31) Περί των ιδίων εντολών έλεγε ό στάρετς στους μαθητές του:
—Σε καμία περίπτωση, χωρίς την ευλογία του γέροντα της αδελφότητας, μη τολμάτε να κάνετε το παραμικρό έργο. Αυτό άλλωστε αντίκειται καί στην νομοθεσία των Αγίων Πατέρων. όλες οι εργασίες να γνωστοποιούνται σ’ αυτόν καί τότε πράγματι θα είναι ευπρόσδεκτες στον Θεό. Αν όμως παραλλάξετε την εντολή του, να ξέρετε πώς δεν θα παραμείνη κατόπιν καμία ψυχική ωφέλεια μέσα στην καρδιά σας. Διότι «καί ην αν βουλήν βουλεύσησθε, διασκεδάσει Κύριος» (Ησαϊου 8, 10).
32) Για την εξομολόγηση έλεγε στα πνευματικά του παιδιά: — Σας παρακαλώ, μη ξεχνάτε αυτή την μεγάλη εντολή, κατά την οποίαν όλοι σας, μέχρι του τελευταίου, πρέπει να πηγαίνετε τρεις φορές την εβδομάδα στους διορισμένους Πνευματικούς της αδελφότητας. Καθένας να πηγαίνει στον Πνευματικό πού έχει ταχθεί από την αρχή καί σ’ αυτόν να εξομολογείται τους απόκρυφους λογισμούς καί τα πταίσματα του να στενάζει εκ βάθους καρδίας, να ζήτα συγχωρήσει με τη σκέψη ότι είναι παρών ό ίδιος ο καρδιογνώστης Θεός. Εάν όμως δεν κάνετε έτσι, να ξέρετε ότι θα υποστείτε φοβερές πτώσεις καί να μη περιμένετε καμία πνευματική πρόοδο.
33) Για την τρίτη εντολή της διακρίσεως έλεγε: — Εάν αισθάνεστε ότι κάπου – κάπου ενοχλήστε σε κάποιο έργο από μεσημβρινό δαιμόνιο, το όποιο σας ψιθυρίζει ότι μόνο εσείς είσθε οί καλλίτεροι μπροστά στον Θεό μεταξύ των άλλων ή αγιότεροι καί ευλαβέστεροι, τότε αμέσως να τρέχετε στον ηγούμενο καί να τον παρακαλείται να σας απαλλάξει από τα τιμητικά διακονήματα πού έχετε καί να σας βάλει σε απλούστερα έως ότου λυτρωθείτε από την σκλαβιά του υπερήφανου λογισμού καί έτσι αποκτήσετε την αληθινή ιδέα για τον εαυτό σας. Αν όμως δεν κάνετε έτσι πού σας λέγω, θα χάσετε τους καρπούς της δικαιοσύνης.
34) Παράλληλα για την σώφρονα ταπείνωση δίδασκε τα παρακάτω:
— Σας δίνω αυτή την εντολή με πολύ πόθο, σαν να την έχω τετραπλασιάσει, να την φυλάγετε, όπως φυλάγετε την κεφαλή της πίστεως με σοφία πνευματική, για να μη συντριβείτε από το ακάθαρτο πνεύμα της καταραμένης συκοφαντίας το όποιο πολλούς από τους μοναχούς πού το δέχθηκαν, για να δείξουν ότι είναι πολύ έξυπνοι, τους έριξε στην απελπισία καί τους συνέτριψε τα κόκαλα Στον παρόντα κόσμο. Ένας τέτοιος μοναχός, εάν θέλει αληθινά να ντροπιάσει τούτο το δαιμόνιο, ας απομακρύνει με αηδία την καρδιά του από τέτοιου είδους σκέψεις καί να προσέρχεται καί αυτός με τους άλλους αδελφούς στο αντίδωρο, στον ασπασμό των εικόνων καί σε ό,τιδήποτε ήθελε τον προστάξει ό ηγούμενος. Μα εάν δεν κάνη έτσι, θα τον βασανίζει μέχρι θανάτου αυτό το κακό πνεύμα, το όποιο θέλει να τον ρίξει στην απελπισία.
35) Όσο για την Θεία Κοινωνία, έλεγε τα έξης ο όσιος Γεώργιος στους μαθητάς του:
— Πατέρες, σας συμβουλεύω να μη πέραση μήνας χωρίς την Κοινωνία των Θείων Μυστηρίων. Όλοι οί πατέρες του κοινοβίου μας να προετοιμάζεστε για να κοινωνείτε συχνά, εκτός από τίς δικαιολογημένες περιπτώσεις. Εγώ σας συμβουλεύω, αγαπητά μου εν Κυρίω τέκνα, να μη λοξοδρομήσετε στο θέμα αυτό, βαδίζοντας σύμφωνα με την δική σας γνώμη• ούτε να νομίσετε μ’ αυτά πού σας λέγω ότι είσθε πάντοτε άξιοι της Θείας Μεταλήψεως. Άλλα όπως πολλές φορές σας είπα, να εφαρμόζετε την μέση καί βασιλική οδό, κάνοντας ανάλογα με τίς δυνάμεις σας αυτήν την πνευματική προετοιμασία. Είναι ευλογημένο να νηστεύετε πριν καί μετά να πλησιάζετε με ευλάβεια στους αγίους ιερείς για να παίρνετε τα Άχραντα Μυστήρια.
36) Έλεγε πάλι ό όσιος Γεώργιος:
—Φυλαχθήτε, παιδιά μου, μη γελασθήτε καί δεχθείτε λογικούς λύκους μέσα στο ταπεινό μας ποίμνιο. Εννοώ τα παρακάτω πέντε είδη ανθρώπων, πού είναι διαποτισμένοι με ξένες πνευματικές καταστάσεις: Τον μοναχό πού έρχεται από άλλο μέρος καί είναι μόνο ρασοφόρος, τον μεγαλόσχημο πού είναι ανώτερος από το μοναχικό τάγμα σας, αυτόν πού είναι από μεγάλο γένος, αυτόν πού είναι πολύ μορφωμένος καί ανυπότακτος καί αυτόν πού είναι διανοητικά εκ φύσεως καθυστερημένος. Όσοι έχουν αυτές τίς σχετικά δύσκολες καταστάσεις, δεν είναι ωφέλιμο να παραμείνουν μαζί σας. Άλλα πάλι με πνεύμα πραότητας σας δίνω εντολή, όταν τους βλέπετε να έχουν μετάνοια καί αληθινή ταπείνωση, να τους συναριθμείτε με τους πρώτους ενάρετους από εσάς, κατά τον λόγο του Κυρίου πού είπε: «Τον ερχόμενο προς με ου μη εκβάλλω έξω».
37) Έλεγε ό στάρετς καί αυτά τα λόγια:
—Ό μοναχός πού έρχεται από ένδοξο καί τιμημένο γένος, είτε πολλά είτε λίγα μεταφέρει μαζί του, να τα διάθεση στην αδελφότητα για την παρηγοριά όλων, δανείζοντας τα στον άγιο ιεράρχη Νικόλαο. Διότι με την απάρνηση όλων των επιγείων πραγμάτων του αντιπροσφέρεται ό Θεός με τα έργα της μετανοίας.
38) Έλεγε πάλι: Από τον μοναχό πού κατάγεται από περιφανές γένος, να ζητάτε μόνο τούτο το μικρό έργο, δηλ. να μη νομίζει με το μυαλό του ότι είναι ανώτερος από εκείνον πού τον κυβερνάει. Άλλα όπως αμέσως εγκαταλείπει τον κόσμο, με τον ίδιο τρόπο να κόβει καί το θέλημα του. Καί με αυτή την έκκοπή θα επιτυχή κάθε δικαιοσύνη.
39) Συνάμα προς τον οικονόμο της αδελφότητας έλεγε τα εξής ό μεγάλος στάρετς:
— Ω πολυαγάπητο μου παιδί οικονόμε, τίς εύκολες υποθέσεις του οικονομείου θα τίς επιλύεις με δίκαιο καί ασφαλή τρόπο, κατά τον όποιον θα σε φωτίζει ό προστάτης μας άγιος Νικόλαος. Ενώ στις δύσκολες εργασίες πού χρειάζονται περισσότερη προσοχή, να μη βγάζεις συμπεράσματα μόνος σου, αλλά να ρωτάς καί τους Πνευματικούς καί τότε θα σφάλεις λιγότερο.
40) Έλεγε πάλι:
—Σ’ όλα τα διακονήματα να φροντίζεις να μη γίνεται καμία ζημιά ή απρογραμμάτιστη δαπάνη ή βλάβη —ψυχική ή σωματική— στους βοηθούς του διακονήματός σου. Σε κάθε εργασία να τοποθετείς από τρεις αδελφούς, πού θα βοηθούν ό ένας τον άλλον.
41) Να έχεις καί αυτό ύπ’ όψιν σου, παιδί μου, έλεγε ό γέροντας, να μη σκυθρωπάζεις καί οργίζεσαι ποτέ στην δουλειά σου, όταν υπάρχουν σ’ αυτή δυσκολίες, διότι οπωσδήποτε θα ντροπιαστείς.
42) Ύστερα πρόσθεσε ό γέροντας καί αυτά τα πατρικά λόγια:
—Παιδί μου οικονόμε, με πολλή διάκριση να διανέμεις το βάρος της εργασίας στους αδελφούς. Να μη τους ελέγχεις με σκληρότητα καί εμπάθεια, αλλά πάνω άπ’ όλα να τους συμπεριφέρεσαι με πολλή εν πνεύματι ευσπλαχνία. Διότι λέγει ό Χριστός• «Έλεος θέλω καί ου θυσίαν» (Ματθ. 19, 3).
43) Είπε πάλι:
—Οί αδελφοί, ως άνθρωποι με αδυναμίας, θα σου προξενούν ίσως πολλούς πειρασμούς καί διάφορες ταλαιπωρίες λόγω αχαριστίας. Άλλα εσύ, παιδί μου, μην τους κατακρίνεις εμπαθώς, μην τους τιμωρείς με τους συνηθισμένους τρόπους, διότι έτσι θα υποχώρησης στον αγώνα της αρετής καί αργότερα θα βρίσκεσαι —όσον αφορά την σωτηρία σου— πιο χαμηλά άπ’ αυτούς πού πάντοτε έπεφταν καί σηκώνονταν.
44) Έλεγε πάλι στον οικονόμο:
—Να είσαι ευδιάθετος στους άλλους αδελφούς καί να τους αγαπάς όλους πάρα πολύ. Θα υποφέρεις ίσως, όπως ακριβώς ό δίκαιος Ιώβ, αλλά να μην υποχωρείς κατηγορώντας αδελφούς ή διαμαρτυρόμενος κατά του Δημιουργού των όλων. Διότι θα είναι αρκετό, εάν διαφυλάττεις σαν θησαυρό καί αναπαύεις τίς ψυχές των.
45) Έλεγε πάλι στον ίδιο:
—Να γνωρίζεις, πολυαγάπητο μου παιδί, ότι καί ή καλή διοίκησης του οικονομείου για την εσωτερική κατάσταση της ψυχής είναι πολύτιμο δώρο πού δεν βρίσκεται εύκολα καί υπερβαίνει στην τιμή όλα τα σωματικά αγωνίσματα. Γι’ αυτό, να μη πληγώνονται οί αδελφοί πού διακονούν μαζί σου, αλλά να ωφελούνται. ούτε συ να αισθάνεσαι πόνο, όταν στενοχωρείσαι για κάτι. Μόνο με την χάρι αυτή πού παραμένει μυστική στους ύπουλους λογισμούς, γρήγορα θα γέμισης τίς αποθήκες με τα απαραίτητα πράγματα, χορταίνοντας όσο είναι δυνατό, την αδελφότητα του κοινοβίου.
46) Στην συνέχεια πρόσθεσε καί αυτά τα λόγια:
—Να είσαι σαν πατέρας πού αγαπάς τα παιδιά σου καί χαίρεσαι για την πρόοδο των καί τότε καί αυτά θα φανερώνουν τίς αδυναμίες των.
47) Έλεγε ό στάρετς στους μαθητάς του:
—Παιδιά μου, κρατήστε την ταξί του γέροντα μου κύρ-Παϊσίου, πού μπορεί καί στις ήμερες μας πολύ να μας ωφελήσει, επειδή το τυπικό του αγίου αυτού ανδρός είναι θεμελιωμένο καί στερεωμένο σε επτά ακλόνητους στύλους, τίς επτά εκκλησιαστικές ακολουθίες της Μητέρας μας Εκκλησίας.
48) Έλεγε πάλι:
—Πρέπει να μη σας αποκρύψω, παιδιά μου, ότι έχω τη γνώμη πώς τα τρία ιδιαίτερα βλαστάρια των αρετών του γέροντα μου, δεν θα μπορέσετε να τα δείτε γρήγορα να καρποφορούν εδώ, ούτε θα τα κερδίσετε με εύκολο τρόπο καί σε λίγο καιρό. Εννοώ βέβαια τη νοερά προσευχή, την πνευματική χειραγώγηση πολλών μοναχών καί την ειρηνική διαβίωση μοναχών από διάφορα έθνη.
49) Το πρώτο από τα βλαστάρια είναι ή νοερά εργασία, δηλ. ή ασβέστη φλόγα της συντετριμμένης καρδιάς, ή οποία οδηγεί τον άνθρωπο στον λογικό παράδεισο καί τον κάνει να φθάση στο μέτρο της ηλικίας του πληρώματος του Χριστού. Αυτή ή εργασία βρίσκεται μακριά από μερικούς εμπαθείς σαν εμάς. Αδελφοί, δεν θα βγάλω μαχαίρι κρεοπωλείου, για να ερευνήσω σε ποιους υπάρχει αυτή ή μυστική εργασία, μέχρις ότου αποκτήσετε βιβλία βοηθητικά για την εκμάθηση αυτής της τέχνης. Διότι
δεν είσθε ακόμη καταρτισμένοι καί μη τυχόν σας συμβεί τίποτε χειρότερο καί γίνετε περίγελος των έχθρων δαιμόνων. Διότι με πολλή δυσκολία βρίσκουν αυτόν τον δρόμο εκείνοι πού ασχολούνται με τίς υλικές ανάγκες του σώματος, όπως λέγει καί το χωρίο της Γραφής ότι «Δεν θα κατοίκηση το Πνεύμα του Θεού σε ανθρώπους αυτού του καιρού πού είναι ακόμη στην ύλη καί μόνο τα μάταια επιζητούν» (Γεν. 6, 3).
51) Έλεγε πάλι στους μαθητάς του:
—Το δεύτερο βλαστάρι είναι να μη δεχθείτε καθόλου στην αδελφότητα περισσότερους από 103 αδελφούς. Έστω καί να έρχεται σε σας οποιοδήποτε πρόσωπο πού να έχη όλες τίς αρετές του κόσμου, εσείς να μη παραβείτε τον κανόνα πού σας όρισα, διότι τότε θα φυτρώσουν μεταξύ σας ή ραθυμία, ή συκοφαντία, θα πέσετε σε μεγαλύτερους πειρασμούς καί δεν θα έχετε παρηγοριά από κανέναν. Μόνον όταν εκδημήσουν μερικοί προς τον Κύριο, να συμπληρώνετε τίς κενές θέσεις καί τον αριθμό.
52) Το τρίτο βλαστάρι, αδελφοί, είναι να μη ζήτα προτεραιότητα κανείς από τους μοναχούς ή αδελφούς πού δέχεσθε στην αδελφότητα καί είναι από αλλά κράτη. Το καλλίτερο είναι ό καθένας να ρωτά τον εαυτό του τι υποσχέθηκε ενώπιον του αγίου Νικολάου, γιατί ήλθε στο μοναστήρι, να αρκείται στην τιμή πού θα απόλαυση
ανάμεσα στους μακάριους πατέρας της υπακοής καί έτσι θα αριθμηθεί με τους οικείους του ελέους του Θεού.
53) Έλεγε ό όσιος στάρετς:
—Ή χάρις αυτών των τριών αρετών, δηλ. ή νοερά εργασία της προσευχής, ή διακυβέρνησης των ψυχών πολλών ανθρώπων καί ή από κοινού διαβίωσης αλλοεθνών αδελφών δεν δόθηκε σε πολλούς από τον Θεό.
54) Άλλοτε πάλι με πολλή επιμέλεια συμβούλευε τους αδελφούς:
—Πατέρες, σας παρακαλώ εν ονόματι της Αγίας Τριάδος, να μη κάνη υπακοή αυτό το ταπεινό κοινόβιο της Τσερνίκας σε αλλά πιο προοδευμένα έθνη, όσον καιρό θα κατοικεί έστω καί μία ψυχή ρουμάνου μοναχού μέσα σ’ αυτό. Άλλα είτε είναι έλληνες είτε από αλλά έθνη, να μη τολμήσει κανείς να καταφρόνηση την τύχη των ρουμάνων, ούτε να πάρη τα πρωτεία στις εσωτερικές υποθέσεις της εκκλησίας ή τίς εξωτερικές οικονομικές απασχολήσεις. Μόνο με την ευλογία της αδελφότητας μπορεί να είναι σαν ένα δυνατό δεξί χέρι στους ρουμάνους, προκειμένου να βοηθήσει στις δυσκολίες της ζωής.
55) Εξ άλλου τους ρουμάνους μοναχούς συμβούλευε ως έξης Ο σοφώτατος γέροντας:
—Κανέναν από τους μεταξύ σας ρουμάνους μοναχούς να μη διώχνετε, επειδή βρίσκονται μερικοί καλλίτεροι από τους άλλους καί διαπληκτίζεστε, λέγοντας ότι εγώ είμαι ντόπιος, ενώ αυτός είναι μολδαβός ή αυτός είναι τρανσυλβανός. Διότι δεν πρέπει να μας χωρίζουν οί διάλεκτοι της ρουμανικής γλώσσης, αλλά μάλλον να ζητάμε τα έργα της πίστεως. Λοιπόν, εάν δεν τηρήσετε τον λόγο πού παρακλητικά σας ζήτησα, να ξέρετε, παιδιά μου, ότι πολλά δάκρυα θα αντικαταστήσουν τον τόπο της ειρήνης. Για αυτό λοιπόν να μη καταπατήσετε την εντολή μου, διότι όλοι σύντομα θα πεθάνουμε καί μόνο τον τάφο μας θα εξουσιάζουμε.
56) Για τίς αγρυπνίες του έτους δίδασκε τα έξης ό όσιος γέροντας τα πνευματικά του παιδιά:
—Αγαπητοί μου, στηριχθείτε στην υπομονή καί με αγάπη να λατρεύετε τον Θεό. Κατά την διάρκεια ενός έτους να κάνετε από μία αγρυπνία, ανάλογα με τον αριθμό των αδελφών πού θα είσθε συγκεντρωμένοι εδώ εκείνο τον καιρό.
57) Έλεγε πάλι:
—Σε κάθε έργο, καλό είναι να εφαρμόζει καθένας την μέση καί βασιλική οδό, τόσο για την αποφυγή της κενοδοξίας, Όσο καί για να λυτρώνεται από τα ανθρώπινα παραπτώματα πού γεννιόνται από την άκηδία. Έτσι δεν θα ταλαιπωρείται ή καρδιά σας με εφάμαρτες καταστάσεις, όπως λέγει καί ό ψαλμός: «Ύπνωσαν καί εν τω ύπνο αυτών ούχ εύρον ουδένα». Άλλα να ενδύσετε την ψυχήν σας με την προσευχή, ή οποία σπεύδει πάντοτε να μας σκεπάζει την νύκτα καί έτσι θα αποκτήσετε την Θεία Χάρι, πού είναι το πλουσιότατο εξ ουρανού έλεος του Θεού.
58) Κατόπιν πρόσθεσε καί αυτά ό στάρετς:
—Για τίς αγρυπνίες να ισχύει ό παρακάτω κανονισμός: Να κάνετε 40 αγρυπνίες τον χρόνο για τους μεγαλύτερους αγίους, τελώντας κάθε ολονύκτια αγρυπνία με συμφωνία καί συμμετοχή όλης της αδελφότητας επί πέντε ώρες. Επτά αγρυπνίες επί επτά ώρες ή κάθε μία να αφιερώνονται με ταπείνωση καί ευλάβεια στην Θεομήτορα, οί λεγόμενες Θεομητορικές εορτές, πού τελούνται προς τιμήν καί δόξαν της αειπαρθενίας Της. Δώδεκα αγρυπνίες, οί λεγόμενες Δεσποτικές εορτές, για τον ίδιο Δημιουργό καί Σωτήρα μας, οί όποιες θα τελούνται κάθε μία επί εννέα ώρες, όσος είναι καί ό αριθμός των εννέα αγγελικών ταγμάτων πού τον δοξάζουν ακατάπαυστο. Τρεις ολονύκτιες αγρυπνίες, κάθε μία επί δώδεκα ώρες, εκ των οποίων: Ή πρώτη την 1η Σεπτεμβρίου, για την νίκη καί ενθρόνιση του υψηλοτάτου άρχοντος ημών, ή δεύτερη την 1η Μαρτίου υπέρ υγείας όλων καί πνευματικής προόδου της αγιωτάτης ημών Μητροπόλεως καί ή τρίτη στις 6 Δεκεμβρίου, ως ήμερα πανηγυρικής εορτής, προς τιμήν καί μνήμην του αγίου Ίεράρχου Νικολάου.
59) Στην συνέχεια πρόσθεσε καί αυτά τα λόγια ό στάρετς:
—Να τα κάνετε όλα με ευταξία, παιδιά μου. Να φροντίζετε να μη απουσιάζει κανείς από την ευλογία των αγρυπνιών, για να μη μείνετε έξω καί κτυπάτε την πύλη της ευσπλαχνίας του Θεού. Ιδιαίτερα εσείς οί κληρικοί να συμμετέχετε με μεγάλη επιμέλεια, χωρίς να θεωρείτε ότι είναι μικρή ζημία το να αφαιρεθεί ένα γιώτα από τον Νόμο της Κ. Διαθήκης, διότι λέει το γραφικό: «Εάν δε καί άθλή τις ου στεφανούται, εάν μη νομίμως άθληση» (Β’ Τιμ. 2, 5).
60) Για τον κανόνα καί τα άλλα πνευματικά καθήκοντα στα κελιά, ό στάρετς Γεώργιος, ό γέροντας, δίδασκε τα εξής στα πνευματικά του παιδιά:
—Σας έδωσα εντολή να κάνετε καί λίγο πνευματικό κανόνα στα κελιά σας, ανάλογα με τίς δυνάμεις πού διαθέτει ό καθένας σας. Προσέχετε, παιδιά μου, πάνω από όλα να μην έχετε μνησικακία ό ένας κατά του άλλου, «καί ό ήλιος μη έπιδυέτω επί τω παροργισμώ υμών» (Έφεσ. 4, 26).
61) Κατόπιν πρόσθεσε λέγοντας:
—Όσοι γνωρίζετε γράμματα, το βράδυ πριν κοιμηθείτε, διαλέξτε να διαβάσετε ή τίς προσευχές του ύπνου ή τον κανόνα του φύλάκος αγγέλου. Ενώ όταν ξυπνάτε, να διαβάζετε πάλι ή τον Ακάθιστο Ύμνο ή τίς πρωινές προσευχές.
62) Έλεγε πάλι ό στάρετς:
—στις μετάνοιες δίνουμε άδεια να κάνετε ή 300 προσκυνητές ή 100 εδαφιαίες. Επίσης κατεβάζουμε το όριο επιεικείας σ’ αυτούς πού είναι δυνατοί καί αγράμματοι. Αυτοί λοιπόν να κάνουν ή 700 μετάνοιες προσκυνητές ή 300 μεγάλες, φυλάγοντας αυτόν τον κανόνα έως θανάτου, εκτός Σαββάτου, Κυριακής καί πανηγύρεως, διότι τότε δεν γίνονται μεγάλες μετάνοιες.
63) Είπε πάλι:
—Υπάρχει κανείς πού με πολύ πόθο επιθυμεί να τα κάνη αυτά κάθε ημέρα; Αυτός από εμάς είναι ελεύθερος να τα κάνη καί ευλογημένος. Όμως ό λόγος μου απευθύνεται σε όλους γενικώς τους μοναχούς της αδελφότητας καί, παρακαλώ, να τον έχετε πάντοτε στην μνήμη σας. Δηλαδή πάντοτε, όταν ξαπλώνετε ή όταν σηκώνεστε, να λέγετε την ευχή: «Κύριε Ίησοϋ Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησον με τον αμαρτωλό».
64) Έλεγε ένας μεγάλος φιλόσοφος ότι όσοι έχουν λίγες γνώσεις χρειάζεται να εφαρμόζουν όλα αυτά. Καί εσείς, παιδιά μου, πού διαβάζετε πολλά βιβλία, εύχομαι να παραμείνετε πάντοτε μαθηταί. Μη φθονείται αυτούς πού ζουν με μεγάλη μετάνοια, διότι θα γίνετε φαύλοι λόγω της κακής προαιρέσεως σας, αλλά όσον έχετε καιρό, επιμεληθείτε την σωτηρία σας, όσο μπορείτε ό καθένας σας.
65) Για την διάρκεια του ύπνου, έλεγε ό μεγάλος στάρετς στους μαθητάς του:
—Παιδιά μου, να σας μιλήσω λίγο καί για την ανάγκη του ύπνου, πού ονομάζεται καί θάνατος της ψυχής, για να γνωρίζετε το μέτρο καί την ποσότητα αναπαύσεως. όπως από τα τέσσερα στοιχεία είναι κατασκευασμένος ό κόσμος από τον Παντοδύναμο Θεό, κατά τον ίδιο τρόπο πρέπει καί στην περίπτωση του ύπνου να χωρίζουμε τον χρόνο καί δίκαια να τον μοιράζουμε, προσφέροντας για ανάπαυση το ένα τέταρτο του 24ώρου. Δηλ. τον χειμώνα να κοιμάστε την νύκτα έξι ώρες. Ενώ το καλοκαίρι τέσσαρες ώρες την νύκτα καί δύο την ήμερα. Καί μόνο τόσο. Παρ’ όλα αυτά, δεν εξυπηρετεί ή ακρίβεια των λόγων μου την φύση μερικών αδελφών λόγω αδυναμίας των. Για αυτό, ας αφήνετε το θέλημα σας στον ηγούμενο της αδελφότητας να σας κάνη κάποια αύξηση των ωρών αναπαύσεως, όσες εκείνος νομίζει.
66) Έλεγε πάλι στα πνευματικά του παιδιά:
— όπως θέσπισα να εφαρμόζετε τον κανονισμό για τίς αγρυπνίες, κατά τον ίδιο τρόπο πρέπει καί τίς άλλες ήμερες να μην απουσιάζει κανένας αδελφός από τίς επτά καθημερινές εκκλησιαστικές ακολουθίες της Εκκλησίας μας, σύμφωνα με τον λόγο του Δαβίδ πού λέγει: «Επτάκις της ημέρας ηνεσά σε, Κύριε» (Ψαλμ. 118, 64).
67) Όταν έρχεται ή ώρα για την νυκτερινή ακολουθία, ό υπεύθυνος επί της τάξεως να μην απουσιάζει από τον νάρθηκα, αλλά με προσοχή να καταγραφή αυτούς πού μπαίνουν στην εκκλησία καί σε ποια στιγμή. Στο τέλος να φέρνει το σημείωμα στον ηγούμενο. Όσοι άργησαν στην προσευχή της εκκλησίας να κανονίζονται με επιτίμιο. Δηλαδή ή να κάνουν μετάνοιες ή να εμποδίζονται από το φαγητό της τραπέζης εκείνη την ήμερα κ.λ.π.
68) Στην συνέχεια πρόσθεσε ό όσιος καί αυτά:
—Να μη συνηθίσετε, αδελφοί, να πηγαίνετε από τόπο σε τόπο, δέρνοντας τον αέρα καί αναπαυόμενοι στην σκιά των ακαθάρτων λογισμών. Άλλα να ενισχύετε ό ένας τον άλλον, για να κάνετε καρπούς άξιους μετανοίας. Εάν εγκαταλείψετε τον τόπο σας αυτόν, θα είσθε υπό το βάρος επιτιμίου ότι είσθε ανάξιοι να ζείτε με τους εκλεκτούς.
69) στις 3 Δεκεμβρίου του έτους 1806 ό στάρετς Γεώργιος αρρώστησε βαρεία. Προσκάλεσε λοιπόν όλους κοντά του καί τους είπε:
—Παιδιά μου, την αγάπη να έχετε μεταξύ σας! Να γνωρίζετε ότι ή Τσερνίκα θα πηγαίνει καλά μέχρι του τετάρτου ηγουμένου. Ύστερα μόνον ό Θεός γνωρίζει. Κατόπιν παρέδωσε το πνεύμα του στα χέρια του Κυρίου καί ετάφη στον πρόναο της εκκλησίας του αγίου Γεωργίου, πού είναι στο μικρό νησί.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου