Ο Άγιος Ακάκιος Επίσκοπος Λητής και Ρεντίνης

Ο ΑΓΙΟΣ ΑΚΑΚΙΟΣ
ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΛΗΤΗΣ ΚΑΙ ΡΕΝΤΙΝΗΣ

Πρωτοπρεσβυτέρου Ἀναστασίου Παρούτογλου
Γενικοῦ Ἀρχιερατικοῦ Ἐπιτρόπου
Ἱερᾶς Μητροπόλεως Λαγκαδᾶ, Λητῆς καί Ρεντίνης


«Χορήγει τά κρείττονα, τοῖς εὐλαβῶς εὐφηµοῦσί σε,
ὡς ἔνθεον φίλον τοῦ Σωτῆρος, ἱερέ Ἀκάκιε».

Σεβασμιώτατε, Πάτερ καί Δέσποτα.
Εὐλαβέστατοι Συμπρεσβύτεροι.
Χριστοῦ Διακονία.
Ἠγαπημένε λαέ τοῦ Κυρίου.

Ἡ Ἁγία Ὀρθόδοξος τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησία εἶναι ὁ χῶρος μέσα στόν ὁποῖο ὁ ἄνθρωπος βρίσκει τόν προορισμό του, τόν σκοπό τῆς ὑπάρξεώς του καί τέλος τήν πηγή, ἀπό τήν ὁποία ἀντλεῖ ὅλες τίς δυνάμεις, γιά νά ἀνεβεῖ στά ὕψη τῶν ἀρετῶν καί ἔτσι νά μπορεῖ νά μεταμορφωθεῖ ἀπό τό ἀπομονωμένο ἀπό τή θεία Χάρη ἄτομο στό ἀγιασμένο καί θεούμενο πρόσωπο. Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία εἶναι τό πνευματικό ἐργαστήρι, μέσα στό ὁποῖο διαπλάθεται καί διαμορφώνεται ἡ εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ πάνω στό χαρακτήρα τοῦ ἀνθρώπου καί ὁ ἄνθρωπος γίνεται ζωντανή εἰκόνα τοῦ Θεοῦ. Μέσα ἀπό τήν προσωπική ζωή τοῦ κάθε πιστοῦ μαρτυρεῖται ἡ ζωή τοῦ Χριστοῦ.

Ὁ ἄνθρωπος ἁγιάζεται καί σώζεται μόνον, ὅταν βρίσκεται μέσα στούς κόλπους τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας καί ἔξω ἀπ’ αὐτήν οὔτε ἁγιασμός ὑπάρχει οὔτε σωτηρία. Ἡ ὕπαρξη τῶν ἁγίων ἀποτελεῖ τή χειροπιαστή ἀπόδειξη, ὅτι δηλαδή ἡ σωτηρία ὑπάρχει καί προσφέρεται μόνον ἀπό τό Χριστό μέσα στήν Ἐκκλησία ἐκείνη, πού ὁ ἴδιος ἵδρυσε μέ τό αἷμά Του. Αὐτή ἡ σωτηρία προσφέρεται σ’ ὅλους ἐκείνους, πού πιστεύουν σωστά στό Ὄνομά Του καί ἐφαρμόζουν τίς ἐντολές Του. Στις αἰρέσεις καί στά σχήσματα δέν ὑπάρχει σωτηρία. Γι’ αὐτό καί ἐκεῖ δέν ὑπάρχουν ἅγιοι.

Οἱ ἅγιοι τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας εἶναι οἱ ἄνθρωποι ἐκεῖνοι, πού ἀπόδειξαν, ὅτι εἶναι οἱ γνήσιοι φίλοι τοῦ Χριστοῦ, ἀπαρνήθηκαν τίς ἁμαρτωλές πράξεις τοῦ κόσμου, σήκωσαν τό Σταυρό τους καί ἀκολούθησαν Αὐτόν. Μέσα στήν ψυχή τῶν ἁγίων τό Πανάγιο Πνεῦμα ἄναψε τή φλόγα τῆς θείας ἀγάπης καί θεώρησαν ὅλα τά πράγματα καί τή δόξα τοῦ κόσμου αὐτοῦ ὡς σκύβαλα, μάταια καί ἄνευ καμίας ἀξίας.

Οἱ ἅγιοι θερμαίνουν μέ τό παράδειγμά τους τίς ψυχές τῶν πιστῶν, πού ἡ ἁμαρτία ψύχρανε. Ἀποτελοῦν τά φῶτα τοῦ Χριστοῦ, πού λάμπουν μέσα στό σκοτάδι καί δείχνουν τόν ἴσιο δρόμο, πού ὀφείλουμε νά ἀκολουθήσουμε, τό δρόμο τῆς εὐσεβείας καί τῆς ἐνάρετης καί ἠθικῆς ζωῆς.

Οἱ ἅγιοι ἀποτελοῦν τά ἀστέρια τοῦ νοητοῦ στερεώματος τῆς Ἐκκλησίας καί ἀντανακλοῦν τό Φῶς τοῦ Χριστοῦ στόν κόσμο, χαρίζοντας ἐλπίδες καί δυνάμεις, μέ τίς ὁποῖες ἐνδυναμώνεται ἡ πίστη καί ἡ εὐσέβεια τῶν πιστῶν χριστιανῶν.

Ἕνας φωταυγής ἀστέρας τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας εἶναι ὁ σημερινός ἑορταζόμενος ἅγιος Ἀκάκιος, ἐπίσκοπος Λητῆς καί Ρεντίνης, πού μέ τούς ἀγῶνες του, τήν ταπείνωσή του καί τό ἀσκητικό του πνεῦμα ἀναδείχθηκε, μέ τή Χάρη τοῦ Χριστοῦ, τό νέκταρ τῶν ἀρετῶν, τό πολύτιμο σκεῦος τῶν θείων Δωρεῶν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τό ὕψος τῆς ταπείνωσης, τό βάθος τῆς ἀγάπης.

Μέ τήν ἀσκητική του ζωή καταξιώθηκε νά γίνει τό πανευῶδες ἀλάβαστρο τῆς θείας εὐωδίας τοῦ Παναγίου Πνεύματος καί ὁ θερμότατος πρεσβευτής τῶν ψυχῶν. Ὁ ἅγιος Ἀκάκιος ἀναδείχθηκε ὁ φωτεινός λύχνος, πού φωτίζει πλουσίως τίς ψυχές τῶν εὐσεβῶν ἀνθρώπων μέ τό Φῶς τῶν Εὐαγγελικῶν Διδαγμάτων. Ἀναδείχθηκε ὁ ἄξιος ὑπηρέτης τοῦ Θεοῦ Λόγου καί ὁ ἄξιος Ποιμένας καί λειτουργός τῶν θείων Μυστηρίων. Διά τοῦτο δικαίως ἡ Ἱερά Μητρόπολίς μας καυχᾶται ἐν Κυρίῳ, ὅτι ἐποίμανεν αὐτήν τοιοῦτος ἅγιος Ἀρχιερεύς.  

Ὁ ἅγιος Ἀκάκιος ἔζησε στά τέλη τοῦ 15ου αἰώνα.  Χειροτονήθηκε ἐπίσκοπος τῆς ἱστορικῆς ἐπισκοπῆς Λητῆς καί Ρεντίνης ἀπό τόν τότε Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης καί ἀργότερα Πατριάρχη Κων/πόλεως Ἅγιο Νήφωνα, μέ τόν ὁποῖο συνεδέετο πνευματικῶς. Ὅπως ἐπίσης εἶχε στενή πνευματική σχέση μέ τόν ἐκ Ζίχνης καταγόμενο ὅσιο Θεόφιλο τό Μυροβλύτη, τόν ὁποῖο καί χειροτόνησε ἱερέα. Ὁ ὅσιος Θεόφιλος τόν εἶχε Γέροντα, «διότι εὗρε τόν Ἀκάκιον εὐλαβῆ καί ἐνάρετον», ὄντως δοχεῖο ἀκακίας. Ἔτσι, διά τοῦ Ἀκακίου, ὁ Ὅσιος Θεόφιλος, συνδέθηκε μέ τόν Ἅγιο Νήφωνα, ἀλλά καί μέ ὅλη ἐκείνη τήν ἱερή συντροφιά πού ἀποτελοῦσε τόν περίγυρο τοῦ Ἁγίου Νήφωνος, δηλαδή τούς μετέπειτα ὁσιομάρτυρες Μακάριο καί Ἰωάσαφ, τόν γέροντα Ἰάκωβο τόν Διονυσιάτη καί τόν διάκονο Ἰάκωβο, πού μαρτύρησαν στήν Ἀδριανούπολη, τόν Ἅγιο Θεωνᾶ, τούς αὐταδέλφους Ἀψαράδες Θεοφάνη καί Νεκτάριο, ἀλλά καί τόν γνωστό Ἅγιο Μάξιμο τόν Γραικό.

Ὅταν ὁ Ἅγιος Νήφων, ὡς Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, ἔμαθε γιά τά μεγάλα καί θαυμαστά, πού συνέβησαν στήν Αἴγυπτο, ἀπέστειλε ἐκεῖ, τό 1486, ἴσως τόν μόνο ἄνθρωπο πού ἐμπιστευόταν ἀπόλυτα καί πού διεκρίνετο γιά τήν σοφία καά τήν ἀρετή του, τόν Ἐπίσκοπο Λητῆς καί Ρεντίνης Ἀκάκιο, πού τόν εὐλαβεῖτο καί ἐσέβετο πολύ, μαζί μέ τόν ὑποτακτικό του, τόν ἅγιο Θεόφιλο, καί μιά ὁμάδα ἀκόμη κληρικῶν, γιά νά μάθουν καταλεπτῶς καί νά πληροφορηθοῦν καλύτερα, διά τῆς ἀκοῆς καί τῶν ὁφθαλμῶν τά γενόμενα. Μετέφεραν δέ γράμμα τοῦ Νήφωνος πρός τόν Πατριάρχη Ἀλεξανδρείας ἅγιο Ἰωακείμ τόν Πάνυ, ὅπου εὐχαριστοῦσε τόν Κύριο, πού ἐπήκουσε τίς προσευχές τοῦ Ἰωακείμ καί ἐνήργησε διά τρόπου θαυμαστοῦ τά μεγάλα αὐτά θαύματα.

Ὁ Πατριάρχης Ἰωακείμ, δέχθηκε μέ πολύ ἀγάπη καί χαρά τούς φιλοξενουμένους του καί τούς κράτησε ἀρκετό καιρό στό Πατριαρχεῖο, ὅπου κατά τόν συναξαριστή «τούς ἐπεριποιεῖτο καί τούς ἐφιλοφρόνει», δείχνοντας τόν θαυμασμό γιά τίς προσωπικότητες πού τοῦ ἔστειλε ὁ Κωνσταντινουπόλεως.

Κατόπιν οἱ ὅσιοι Ἀκάκιος καί Θεόφιλος μέ τούς λοιπούς τῆς συνοδείας τους ἀνεχώρησαν καί πῆγαν στό θεοβάδιστο ὄρος Σινᾶ, καί ἀφοῦ προσκύνησαν εὐλαβῶς, πῆγαν καί στήν ἔρημο, γιά νά γνωρίσουν τούς ἀσκητές τῆς ἐρήμου καί κατέληξαν στήν ἁγία Πόλη, τήν Ἱερουσαλήμ, καί ἀφοῦ προσκύνησαν κατά τόν πόθο τους τόν Ζωοδόχον Τάφο τοῦ Κυρίου, ἐπῆγαν στό ὄρος Θαβώρ, κατόπιν στή Δαμασκό, ὅπου συνάντησαν τόν Πατριάρχη Ἀντιοχείας, ὁ ὁποῖος τούς ἔδωσε ἐπιστολή γιά τόν Κωνσταντινουπόλεως, καί ἐπέστρεψαν στά Ἱεροσόλυμα. Ἐκεῖ ὁ ὅσιος Ἀκάκιος αἰφνιδίως ἀσθένησε καί «ἐκοιμήθη ἐν Κυρίῳ». Ἐτάφη ἀπό τόν ὑποτακτικό του Θεόφιλο μέ πολύ εὐλάβεια, ὁ ὁποῖος τόν ἔθαψε κατά τίς μοναχικές καί ἀσκητικές παραδόσεις τῆς ἐποχῆς, ἐπειδή δέ ἦταν ἄκρως ἐχθρός τῆς κενοδοξίας καί τῆς ματαιότητας τοῦ κόσμου, πιθανῶς  νά τόν ἔθαψε κάπου ταπεινά, ὅπως θά τό ἤθελε ὁ Ἀκάκιος, ὁ ὁποῖος ὑπέγραφε ἄλλωστε ὡς «ὁ ταπεινός ἐπίσκοπος Λητῆς καί Ρεντίνης», κρυμμένος πάντα ἀπό τή δόξα τῶν ἀνθρώπων.

Ὁ ὅσιος Ἀκάκιος ὑπῆρξε ὁ ἰχνηλάτης τῆς ἁγιασμένης πορείας πρός τήν ἀσκητική ζωή καί τή  Θέωση. Ἔζησε ἀσκητικά, πνευματικά, ταπεινά, ἀκολουθώντας τό ἡσυχαστικό πνεῦμα τῆς ἐποχῆς τῶν μεγάλων Πατέρων τοῦ 14ου και 15ου αἰῶνος. Ὑπῆρξε πνευματικός καί γέροντας ἁγίων ἀνθρώπων, ὅπως ὁ Νήφων καί ὁ Θεόφιλος ὁ Μυροβλύτης, ὑπῆρξε φίλος καί συνόμιλος ὅλων τῶν ἁγίων ὁμολογητῶν καί μαρτύρων τῆς γενιᾶς του, διακρίθηκε γι’ αὐτή του τήν βιοτή, γι΄ αὐτό καί ἔχαιρε τῆς ἐκτιμήσεως καί τοῦ σεβασμοῦ τοῦ Πατριάρχου Νήφωνος. Ὁ Κύριος τόν ἀξίωσε νά προσκυνήσει τά ἅγια χώματα τῆς Ἱερουσαλήμ καί νά γίνει ὁδοιπόρος τῆς πρός τό Θαβώρ πορείας Του, «ἐκολλήθη ἡ ψυχή αὐτοῦ  ὁπίσω Του, αὐτόν δέ ἀντελάβετο ἡ δεξιά Του»,  καί τέλος τόν κράτησε κοντά Του, στήν Ἁγία Γῆ, γιά νά ἀναπαυθεῖ ἐκεῖ,  πού πόθησε νά προσκυνήσει καί νά βαδίσει, ἐπί τά ἴχνη τοῦ Κυρίου καί Θεοῦ καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ.

Ὁ ὅσιος Ἀκάκιος, ὁ ὁποῖος ἐκλέησε τόν θρόνον τῆς ἱστορικής καί παλαιφάτου Ἐπισκοπῆς Λητῆς καί Ρεντίνης, ἀναδείχθηκε  μιά ἐξέχουσα ἐκκλησιαστική φυσιογνωμία. Εἶναι μιά συμπαθής καί σεβάσμια μορφή τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἱστορίας τῆς ἐπαρχίας Λαγκαδᾶ. Πρόκειται γιά ἕναν ἐπίσκοπο, πού διακόνησε τήν ἐπισκοπή Λητῆς καί Ρεντίνης κατά τόν 15ο  αἰῶνα καί ἔδωσε παράδειγμα ἀσκητικῆς βιοτῆς καί εὐλαβείας. Θεωρεῖται ὅτι καλλιέργησε καί δίδαξε τό ἀσκητικό ἰδεῶδες καί τή νοερά προσευχή στούς ὑποτακτικούς του, καί ἀπετέλεσε τή συνέχεια τῆς πνευματικῆς περιόδου τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ καί τοῦ ἁγίου Συμεῶνος  ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης.

Τό παράδειγμά του ἀποτελεῖ  φωτεινό κανόνα περί τῆς ἐκκλησιαστικῆς διακονίας, ἀπ΄ ὅπου ἀποκομμίζονται κυρίως πνευματικά διδάγματα. Καί σήμερα τιμοῦμε τή μνήμη του γιά πρώτη φορά μετά τήν αγιοκατάταξή του ἀπό τό σεπτό κέντρο τῆς Ὀρθοδοξίας, τό Οἰκουμενικό μας Πατριαρχεῖο.
Σέ ἐποχές κατά τίς ὁποῖες ἡ Ἐκκλησία κατέστη πνευματική καί συνεκτική σκέπη τοῦ ὑπόδουλου Ἑλληνισμοῦ καί συνέβαλε καταλυτικά στήν προαγωγή τῆς παιδείας καί τήν καλλιέργεια τοῦ ἐθνικοῦ ὁράματος, ὁ θεοφόρος Ἀκάκιος λάμπρυνε μέ τήν προσφορά του τήν ἐπισκοπή Λητῆς καί Ρεντίνης. Ὅπως κι Ἐσεῖς, Σεβασμιώτατε Πάτερ καί Δέσποτα, μέ τήν εὐκλεῆ καί καρποφόρο ποιμαντορία Σας λαμπρύνετε τή Μητρόπολή μας, τήν Ἱερά Μητρόπολη Λαγκαδᾶ, Λητῆς καί Ρεντίνης, τήν ὁποία θεοφιλῶς καί θεαρέστως ποιμαίνετε καί τό ὅλο ἔργο Σας εἶναι πάντοτε ἐπίκαιρο καί πολυωφελές. Ἄλλωστε, Ἐσεῖς ὡς φιλάγιος, ἀνακινήσατε τήν διαδικασία πρός ἁγιοκατάταξη στίς ἁγιολογικές δέλτους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας τῶν Μεγάλων Ἱεραρχῶν προκατόχων Σας Ἐπισκόπων Λητῆς καί Ρεντίνης, τοῦ ὁσίου Ἀκακίου, τοῦ ταπεινοῦ καί ἀσκητικοῦ καί τοῦ ὁσίου Δαμασκηνοῦ τοῦ Στουδίτου, τοῦ μεγαλοπρεποῦς, λογίου καί πολυγραφοτάτου. Σ’ Ἐσᾶς ἁρμόζουν ἡ τιμή καί οἱ εὐχαριστίες τῆς τοπικῆς μας Ἐκκλησίας.

Οἱ μνῆμες τῶν Ἁγίων ἀποτελοῦν γιά κάθε χριστιανό μιά εὐκαιρία ἐπαλήθευσης καί ἀναζωπύρωσης τῆς πίστεώς μας, μιά εὐκαιρία γιά νά δοξάσουμε τό Θεό καί νά εὐχαριστήσουμε τούς ἁγίους, πού μᾶς βοηθοῦν καθημερινά, κυρίως στόν πνευματικό μας ἀγώνα. Εἶναι μιά εὐκαιρία γιά νά προσευχηθοῦμε πιό ἔντονα, διατηρώντας τήν ἐλπίδα μας στό Θεό καί στή μεσιτεία τῶν φίλων Του, τῶν Ἁγίων. Εἶναι τέλος οἱ μνῆμες τῶν Ἁγίων μιά εὐκαιρία γιά νά ἀναθερμάνουμε τόν πνευματικό μας ἀγώνα, ἔχοντας ὡς παράδειγμα αὐτούς πού μέ τή ζωή τους, μέ τήν πίστη τους, μέ τήν ἀγάπη τους καί μέ τά ἔργα τους εὐαρέστησαν τόν Θεό καί ἔγιναν κληρονόμοι τῆς αἰωνίου ζωῆς. Ἕνας ἀπό τούς λαμπρότερους ἀστέρες τῆς πίστεώς μας εἶναι καί ὁ Ἅγιος Ἀκάκιος. Μαζί μέ τίς προσευχές μας καί τίς εὐχαριστίες μας, ἄς ἀκολουθήσουμε σταθερά τό παράδειγμά του καί ἄς τό κάνουμε πράξη ὁ καθένας μας στήν καθημερινή του ζωή. Ἄς τόν μιμηθοῦμε στήν πίστη, στήν ἀγάπη, στήν ταπείνωση, στήν προσευχή, στή φιλανθρωπία, στήν ὑπομονή. Κι ἄς τοῦ ζητήσουμε στίς προσευχές μας, πέρα ἀπό κάθε ἄλλο αἴτημα, νά εἶναι βοηθός μας στόν καλό μας ἀγώνα.

«Μέγας ὁ Κύριος ἡμῶν καί τῆς μεγαλωσύνης Αὐτοῦ οὐκ ἔσται πέρας, ὁ δοξάζων τούς δοξάσαντας αὐτόν» ὡς ἀψευδῶς ἐπηγγήλατο. Ὄντως ὁ Ἅγιος Ἀκάκιος  εἶναι ὁ νέος  Ἅγιος τῆς Ἐκκλησίας μας, ὁ γλυκύς, ὁ πρᾶος, ὁ ἀνεξίκακος, ὁ ταπεινός, ὁ ἀσκητικός καί διά τοῦτο ἔλαβε καί λαμβάνει χάρη ἀπό τόν Κύριο τῆς Δόξης. Εἴθε ὁ συμπαθής αὐτός μεγάλος Ἅγιος τῆς Ἐκκλησίας μας, δι’εὐχῶν Σας Σεβασμιώτατε, νά παρέχει ἐνί ἑκάστῳ, ἐν παντί καί πάντοτε τήν πατρική καί σωστική ἀντίληψη καί βοήθειά του. Ἀμήν.