Όσιοι Δανιήλ και Λουκάς, οι Στυλίτες Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς

Ο Δανιήλ γεννήθηκε στο χωριό Μάραθα, κοντά στα Σαμόσατα της Μεσοποταμίας, από χριστιανούς γονείς, τον Ηλία και τη Μάρθα. Με τις δακρύρροες προσευχές της η μητέρα του, που ήταν στείρα, εισακούστηκε από τον Θεό και, αφού συνέλαβε και γέννησε το μοναδικό παιδί που της έστειλε, τον Δανιήλ, το αφιέρωσε σ’ Εκείνον.

Ο Δανιήλ ασπάστηκε το μοναχικό πολίτευμα σε ηλικία μόλις δώδεκα ετών και κατόπιν επισκέφθηκε τον άγιο Συμεών τον Στυλίτη (1 Σεπτεμβρίου) και πήρε την ευλογία του. Μετά την εκδημία του ηγουμένου του μοναστηριού του, ο Δανιήλ αποσύρθηκε σ’ έναν εγκαταλελειμμένο ειδωλολατρικό ναό στις ακτές της Μαύρης Θάλασσας. Εκεί εγκαταβίωνε υπομένοντας αναρίθμητες επιθέσεις από δαίμονες, τους οποίους πάντοτε νικούσε με την επιμονή στην προσευχή και με το σημείο του Σταυρού. Κατόπιν ανέβηκε σε στύλο, γενόμενος στυλίτης. Παρέμεινε εκεί έως τον θάνατό του, υποφέροντας όλες τις καιρικές συνθήκες, από το δριμύ ψύχος μέχρι τον καύσωνα, αλλά και ποικίλες επιθετικές προσβολές ανθρώπων και δαιμόνων.

Πολλοί μαθητές συγκεντρώθηκαν κοντά στον στύλο του όσιου Δανιήλ κι εκείνος τους καθοδηγούσε πνευματικά με το παράδειγμα και τους λόγους του, ώστε να φθάσουν ν’ αξιωθούν της αιωνίου ζωής. Ο Θεός αντάμειψε τον πιστό δούλο Του με άφθονη χάρη κι έτσι ο όσιος επιτέλεσε πολλά θαυμαστά και επωφελή για τους ανθρώπους, ενώ επίσης προ­φήτευε τα μέλλοντα να συμβούν. Άνθρωποι απ’ όλα τα μέρη της γης συνωστίζονταν κάτω απ’ τον στύλο, αναζητώντας βοήθεια και συμβουλές απ’ τον άγιο του Θεού. Αυτοκράτορες, πατριάρχες, αλλά και απλοί άνθρωποι προσέρχονταν σ’ αυτόν. Ο αυτοκράτορας Λέων ο A (457-474) πήγαινε συχνά τους ξένους προσκεκλημένους του, πρίγκιπες και άλλους επιφανείς, για να τους δείξει τον όσιο Δανιήλ τον Στυλίτη, λέγοντας: «Ιδού, το θαύμα στο βασίλειό μου!».

Ο Δανιήλ προείπε την ημέρα της εκδημίας του απ’ τον κόσμο, έδωσε τις τελευταίες συμβουλές στους μαθητές του σαν πατέρας στα παιδιά του και ύστερα εκοιμήθη. Κατά τον χρόνο του θανά­του του οι μαθητές του είδαν αγγέλους, προφήτες, αποστόλους και μάρτυρες πάνω απ’ τον στύλο του. Αφού έζησε ογδόντα χρόνια ο αγγελικός και ουράνιος αυτός άνθρωπος, έλαβε την αιώνια κατοικία του στη Βασιλεία του Θεού το έτος 489.

Ο Λουκάς ζούσε στην Κωνσταντινούπολη, την εποχή του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου του Πορφυρογέννητου. Ως στρα­τιώτης έλαβε μέρος στον πόλεμο κατά των Βουλγάρων και υπήρξε αυτόπτης μάρτυς στον θάνατο χιλιάδων ανθρώπων, αλλά ο ίδιος διασώθηκε σώος και αβλαβής. Ο Λουκάς, βλέπο­ντας το χέρι του Θεού πίσω από τη θαυματουργική διάσωσή του, καταφρόνησε την ματαιότητα του κόσμου και αποσύρθηκε ως ερημίτης για να ζήσει επάνω σ’ έναν στύλο κοντά στη, Χαλκηδόνα. Έζησε ως στυλίτης βίο ακρότατης ασκήσεως για σαράντα πέντε χρόνια, καθαρίζοντας τη ψυχή του απ’ όλες τις αμαρτωλές επιθυμίες και σκέψεις. Ως επίγειος άγγελος και θεάρεστος άνθρωπος, ο όσιος πατήρ Λουκάς εξεδήμησε ειρηνικά προς την αιώνια ανάπαυση του Κυρίου. Μεταξύ των ετών 970 και 980, έλαβε την κατοικία του στην όντως ζωή.

(Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς, Ο Πρόλογος της Αχρίδος, Δεκέμβριος, εκδ. Άθως, σ. 105-107)