Συνέντευξη Ναυπάκτου Ιερόθεου: «O θεόπτης και προφήτης άγιος Παΐσιος».

1. Ἐρώτηση: Θυμᾶστε πῶς μάθατε γιά τήν ὕπαρξη ἑνός χαρισματούχου μοναχοῦ, τοῦ Ἁγίου Παϊσίου, στό Ἅγιον Ὅρος καί πῶς τό δεχτήκατε;

Ἀπάντηση: Ἐπειδή γεννήθηκα καί μεγάλωσα στά Γιάννενα, ἄκουγα γιά τόν ἅγιο Παΐσιο ἀπό πολλούς συμπατριῶτες μου, διότι τότε ἠσκεῖτο στήν Μονή τοῦ Στομίου στήν Κόνιτσα. Ἡ Καίτη Πατέρα, πού ἦταν πολύ γνωστή τοῦ ἁγίου Παϊσίου, ἦταν φίλη τῆς μητέρας μου καί ἐρχόταν συχνά στό σπίτι μας καί μᾶς διηγεῖτο ἱστορίες ἀπό τόν π. Παΐσιο. Ὅταν τό 1967 ὁ Πνευματικός μου Πατέρας π. Σεβαστιανός ἔγινε Μητροπολίτης Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς καί Κονίτσης πῆγα τόν πρῶτο καιρό μαζί του στήν Κόνιτσα. Ἐκεῖ ἄκουσα πολλά γιά τόν π. Παΐσιο, γνώρισα τούς συγγενεῖς του καί πήγαινα στήν Μονή τοῦ Στομίου ἀπό τήν ὁποία πρίν λίγα χρόνια εἶχε ἀναχωρήσει. Ἔτσι ἡ πρώτη ἐμπειρία μου μέ τόν ἅγιο Παΐσιο ἦταν ἐξ ἀκοῆς καί ἀργότερα ἔγινε ἐκ θεωρίας.

2. Ἐρώτηση: Φαντάζομαι πώς γιά τήν ἐποχή ἐκείνη ἕνας χαρισματοῦχος μοναχός ἢ ἕνας ἐν ζωῇ ἅγιος ἦταν κάτι ξεχωριστό, μιά ἐξαίρεση, –γιά νά μήν ποῦμε ἴσως καί ἕνα σκάνδαλο, μέ τήν ἔννοια τοῦ σημείου ἀμφιλεγόμενου– ἀπό τήν ἐν γένει ἐκκλησιαστική ζωή ἀλλά καί τήν ἐπίσημη Θεολογία…

Ἀπάντηση: Δέν μπορῶ νά πῶ ὅτι ἦταν κάτι ξεχωριστό καί μιά ἐξαίρεση, γιατί στό Ἅγιον Ὄρος ὑπάρχουν πολλοί ἐμπειρικοί μοναχοί. Δέν τό αἰσθανόμουν ἔτσι, οὔτε καί ὅτι ἦταν σημεῖο ἀμφιλεγόμενο καί σκάνδαλο γιά τήν ἐκκλησιαστική ζωή καί τήν ἐπίσημη θεολογία. Γιά παράδειγμα, ὁ Γέροντάς μου Μητροπολίτης Ἐδέσσης Καλλίνικος τόν ἐκτιμοῦσε καί μέ παρακινοῦσε νά ἔχω ἐπικοινωνία μαζί του. Μᾶλλον τόν ἔβλεπα σάν μιά ἔκφραση τῆς γνήσιας ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς καί τῆς πρωτογενοῦς θεολογίας. Γιατί θεολογία δέν εἶναι ἁπλῶς μερικές γνώσεις γύρω ἀπό θέματα θεολογικά, ἀλλά ἡ ἐμπειρία τοῦ Θεοῦ. Καί ὅπως οἱ φοιτητές τῆς ἰατρικῆς διδάσκονται τήν ἐπιστημονική γνώση καί ἔπειτα κάνουν πρακτικές ἀσκήσεις στά ἐργαστήρια, ἔτσι καί ἐγώ αἰσθανόμουν τήν ἐπικοινωνία μέ τόν ἅγιο Παΐσιο ὡς μιά ἐμπειρική γνώση τῆς θεολογίας πού μάθαινα στήν Θεολογική Σχολή Θεσσαλονίκης καί πού διάβαζα στά κείμενα τῶν Πατέρων.

3. Ἐρώτηση: Μέ ποιές προϋποθέσεις ἀποφασίσατε νά τόν συναντήσετε καί τί περιμένατε ἀπό τήν συνάντηση αὐτή;

Ἀπάντηση: Πρώτη φορά πού συνάντησα τόν π. Παΐσιο ἦταν στίς ἀρχές τῆς δεκαετίας τοῦ ’70, ὅταν εἶχα χειροτονηθῆ κληρικός καί τόν ἐπισκεπτόμουν στήν Καλύβη τοῦ Τιμίου Σταυροῦ γιά νά μέ καθοδηγήση στό πῶς νά ἀσκῶ τήν ποιμαντική μου διακονία. Εἶχα ἕνα βαθύτατο σεβασμό στό πρόσωπό του ἀπό ὅσα ἄκουγα, ἀλλά κυρίως ἀπό ὅσα διαισθανόμουν στήν καρδιά μου. Ἔτσι, οἱ προϋποθέσεις μου ἦταν ὁ ζῆλος καί ἡ ἀγάπη μου γιά τήν Ἐκκλησία.

4. Ἐρώτηση: Ποιές ἦταν λοιπόν οἱ πρῶτες ἐντυπώσεις σας καί τί σᾶς ἔκανε μεγαλύτερη ἐντύπωση;

Ἀπάντηση: Μοῦ ἔκανε ἐντύπωση ὁλόκληρη ἡ παρουσία του, αὐτό πού ἦταν ὁ ἴδιος καί αὐτά πού ἔλεγε. Ἐξέπεμπε μιά πνευματική λιακάδα, μιά ἀρχοντική ἀγάπη, μιά καθαρή ἐλευθερία, ἕνα φῶς. Ἦταν ἕνας φωτεινός ἄνθρωπος καί αὐτή ἡ φωτεινότητα ἔβγαινε μέσα ἀπό τόν λόγο του, τήν σιωπή του, τό βλέμμα του καί τό χιοῦμορ του. Ἦταν ἕνας φυσικός ἄνθρωπος, ὅπως δημιουργήθηκε ἀπό τόν Θεό.

5. Ἐρώτηση: Νιώσατε πώς ὑπῆρχαν κάποιες δυσκολίες γιά τήν κατανόηση τοῦ πρωτόγνωρου –γιά τήν ἐποχή του– πνευματικοῦ αὐτοῦ ἐκκλησιαστικοῦ «φαινομένου» καί πῶς τίς ξεπεράσατε;

Ἀπάντηση: Τότε δέν εἶχα τήν αἴσθηση ὅτι ἦταν κάτι τό πρωτόγνωρο γιά τήν ἐποχή μας ἤ ἕνα ἐκκλησιαστικό «φαινόμενο», ἀλλά ὀσφραινόμουν ὅτι ἦταν ἕνας ἄνθρωπος σάν τόν Ἀδάμ πρίν τήν πτώση, πού ζοῦσε στόν Παράδεισο. Αὐτά πού διάβαζα στά Συναξάρια καί στό Γεροντικό τά εὕρισκα μπροστά μου. Ὅταν τόν ἐπισκεπτόμουν, περισσότερο σιωποῦσα καί περίμενα νά ἀκούσω τόν λόγο του καί νά αἰσθανθῶ τήν ἀτμόσφαιρα πού ἐξέπεμπε. Ἔθετα μέ λίγα λόγια καί ἀπέραντο σεβασμό τό θέμα πού μέ ἀπασχολοῦσε ἐκείνη τήν ἐποχή καί περίμενα νά ἀκούσω τόν θεόπνευστο λόγο του. Στήν ἀρχή αἰσθανόμουν ὅτι φωτογράφιζε τήν ψυχή μου, ἀλλά ἡ ἀγάπη του μέ ἔκανε νά ξεπεράσω κάθε φόβο καί νά τόν αἰσθάνομαι ὡς φίλο.

6. Ἐρώτηση: Αἰσθανόσασταν ὅτι φανέρωνε την καθολική ἐμπειρία τῆς παράδοσης τῆς Ἐκκλησίας στό πρόσωπο ἑνός ταπεινοῦ καί ἀγαπημένου δούλου τοῦ Θεοῦ;

Ἀπάντηση: Πράγματι αὐτό αἰσθανόμουν, ἔβλεπα ὅτι μετέφερε τήν πνευματική πείρα τῶν ἀρχαίων ἀσκητῶν, τῶν ἀσκητῶν τοῦ 4ου αἰῶνος τῆς Καππαδοκίας, τήν ἀσκητική παράδοση, ὅπως τήν διαβάζουμε στά ἔργα τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Νύσσης. Ἦταν ἕνας ἠγαπημένος φίλος τοῦ Χριστοῦ.

7. Ἐρώτηση: Ὑπάρχουν κάποιες προϋποθέσεις γιά τήν γεύση αὐτῆς τῆς ἐμπειρίας καί ποιές εἶναι; Ἡ «ἐπίτευξή» τους σέ τί συνίσταται;

Ἀπάντηση: Τήν ἐποχή ἐκείνη εἶχα μιά ἀναζήτηση. Διάβαζα τά κείμενα τῶν Πατέρων καί ἤθελα νά μάθω πῶς ἐφαρμόζονται αὐτά στήν ζωή μας. Ἤθελα νά ξεφύγω ἀπό μιά διανοητική θεολογία, ἀλλά καί ἀπό μιά ἐπίπλαστη ἠθικιστική ζωή καί ἀναζητοῦσα κάτι αὐθεντικό. Πάντως αἰσθανόμουν ὅτι γιά νά πλησιάση κανείς τόν ἅγιο Παΐσιο ἔπρεπε νά βγάλη τά σανδάλια τῆς λογικῆς καί τῆς ἀνθρωποκεντρικῆς νοοτροπίας, ὅπως ὁ Μωϋσῆς ἔβγαλε τά σανδάλια γιά νά πλησιάση στήν φλεγομένη καί μή κατακαιομένη βάτο. Οἱ ἄνθρωποι ἔχουν ἕνα ἐμπόδιο γιά νά πλησιάσουν τέτοιους καθαρούς ἀνθρώπους, καί αὐτό τό ἐμπόδιο εἶναι ὁ «πλοῦτος τῆς διανοίας», ἡ αὐτοθέωση, ἡ λατρεία τοῦ ἑαυτοῦ μας, τό «αὐτοείδωλο».

8. Ἐρώτηση: Κάθε ἐξαγιαζόμενο πρόσωπο πῶς διασώζει τήν δική του προσωπική ὑπόσταση σ’ αὐτή τήν σύγκρασή του μέ τόν Θεό;

Ἀπάντηση: Κάθε ἄνθρωπος εἶναι κατ’ εἰκόνα καί καθ’ ὁμοίωση Θεοῦ. Τό κατ’ εἰκόνα εἶναι μιά ὁρμή πού δόθηκε ἀπό τόν Θεό γιά νά φθάση στήν θέωση. Ἐνῶ κοινή εἶναι ἡ πορεία ὅλων, ὁ καθένας προχωρεῖ μέ ἕναν διαφορετικό τρόπο, χωρίς νά χάση τόν χαρακτήρα του, ἀλλά καί χωρίς νά διαφοροποιῆται ἀπό τούς ἄλλους. Μέσα στήν Ἐκκλησία ὑπάρχει ἑνότητα τῶν μελῶν μέ τήν ποικιλία τῶν χαρισμάτων. Ὁ ἅγιος Παΐσιος, ζώντας στό Ἅγιον Ὄρος εἶχε κοινή ἐμπειρία μέ ὅλους τούς ἄλλους ἁγιορεῖτες, ἀλλά εἶχε καί τόν δικό του τρόπο ἔκφρασης. Εἶχε μιά ἁπλότητα, πού ἐξέπληττε τόν συνομιλητή του, συμπεριφερόταν σάν ἕνα μικρό παιδί, ἀλλά ταυτόχρονα καί ὡς ἕνας σοφός γέρων. Συνδυασμός ἐκπληκτικός καί μοναδικός.

9. Ἐρώτηση: Πῶς ἐξελίχθηκε ἡ προσωπική σας πνευματική σχέση μέ τόν Ἅγιο Παΐσιο καί πότε καταφεύγατε σ’ αὐτόν; Μπορεῖτε νά μᾶς περιγράψετε πῶς ἐκδηλωνόταν σέ σᾶς καί κατά τίς συναντήσεις ἡ πνευματική κατάσταση τοῦ Ἁγίου Γέροντα;

Ἀπάντηση: Ἀπό τίς ἀρχές τῆς δεκαετίας τοῦ ’70 τόν ἐπισκεπτόμουν συχνά πρῶτα στήν Καλύβη τοῦ Τιμίου Σταυροῦ καί ἔπειτα στήν Παναγούδα. Κάθε φορά πού εἶχα κάποιο πρόβλημα, προσωπικό ἤ ποιμαντικό, τόν ἐπισκεπτόμουν καί ζητοῦσα τήν συμβουλή του. Πέρασα πολλά μαζί του. Εἴχαμε πολλές ὧρες συζήτησης, πολλές ὧρες περπάτησα μαζί του στά εὐλογημένα μονοπάτια τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ἀγρύπνησα μαζί του στήν Ἱερά Μονή Σταυρονικήτα καί μιά φορά ἀξιώθηκα νά μέ φιλοξενήση καί νά κοιμηθῶ τό βράδυ στήν Καλύβη του. Κάθε συνάντηση μαζί του ἦταν μιά ἔκπληξη καί ἐγώ παρέμενα πάντα εἰρηνικός καί ἔφευγα ἀλλοιωμένος. Οἱ ἀπαντήσεις πού μοῦ ἔδινε ἦταν καθοριστικές στήν ζωή μου. Ἔχω πολλά περιστατικά μαζί του, τά ὁποῖα ἔχω καταγράψει σέ διάφορα κείμενα.

Ἐπίσης, ἐκεῖνο πού μπορῶ νά πῶ εἶναι ὅτι ἐκτός ἀπό τίς προσωπικές συναντήσεις, τοῦ ἔστελνα πολλές φορές ἐπιστολές γιά διάφορα, κυρίως πνευματικά, θέματα, πού μέ ἀπασχολοῦσαν. Δέν ἔλαβα ποτέ γραπτῶς ἀπάντηση, ἀλλά πάντοτε λύνονταν τά θέματα μέ ἕναν θαυματουργό τρόπο, προφανῶς γιατί προσευχόταν ὁ ἅγιος. Μιά φορά, ὕστερα ἀπό μιά ἐπιστολή μου, ἦλθε ὁ ἴδιος στήν Ἔδεσσα, ὅπου τότε ὑπηρετοῦσα ὡς Ἱεροκήρυξ, γιά νά μέ συναντήση καί ἔμεινε μαζί μου μιά ἡμέρα γιά νά λύση τό θέμα ἐπιτοπίως. Αὐτή ἡ ἡμέρα εἶναι μιά πολύ γλυκειά ἀνάμνηση στήν ζωή μου.

10. Ἐρώτηση: Φαντάζομαι πώς κατά καιρούς προτρέπατε διάφορους ἀνθρώπους νά συναντήσουν καί νά συμβουλευτοῦν τόν Ἅγιο Παΐσιο. Θυμᾶστε νά σᾶς ἔχουν μεταφέρει κάτι που σᾶς ἐντυπωσίασε ἰδιαίτερα;

Ἀπάντηση: Συνήθως δέν προέτρεπα τούς ἀνθρώπους νά τόν συναντήσουν, ἀλλά ἐπειδή μιλοῦσα γι’ αὐτόν, πολλά πνευματικά μου παιδιά τόν ἐπισκέπτονταν καί ἀνάλογα μέ τήν πνευματική τους κατάσταση ὠφελοῦνταν. Πάντως ὅλοι ἦταν ἐνθουσιασμένοι. Ἦταν ἕνας ἄνθρωπος πού ἀφιέρωνε ὅλη τήν ἡμέρα γιά τούς ἀνθρώπους οἱ ὁποῖοι ἀναζητοῦσαν τόν Θεό ἤ ὑπέφεραν ἀπό σωματικές καί πνευματικές ἀσθένειες καί ἐκεῖνος κενωνόταν γιά νά δίνη νόημα ζωῆς στούς ἄλλους καί τό βράδυ τό ἀφιέρωνε στήν προσευχή «παλεύοντας μέ τόν Θεό».

11. Ἐρώτηση: Γνωρίσατε καί συνδεθήκατε καί μέ πολλούς ἄλλους χαρισματούχους καί πνευματοφόρους ἀνθρώπους τῆς Ἐκκλησίας. Ποιά πιστεύετε ἦταν τά ἰδιαίτερα πνευματικά χαρακτηριστικά τοῦ ἁγίου Παϊσίου καί πῶς ἐκδηλώνονταν;

Ἀπάντηση: Πράγματι εἶχα τήν μεγάλη εὐλογία ἀπό τόν Θεό νά συναντήσω τά μεγαλύτερα θεολογικά καί πνευματικά ἀναστήματα τῆς ἐποχῆς μας. Καθένας εἶχε τό δικό του χάρισμα, ἀνάλογα μέ τήν ἐμπειρία τήν ὁποία διέθετε καί ἀνάλογα μέ τήν πείρα πού εἶχε ἀποκτήσει ἀπό τόν τρόπο ζωῆς. Ὁ ἅγιος Παΐσιος διακρινόταν ἀπό μιά καταπληκτική ἁπλότητα, μέσα ἀπό τήν ὁποία ἔβγαινε μιά ἀπίστευτη πνευματική ὡριμότητα. Ἔλεγε τά πιό ἁπλά λόγια καί πολλές φορές μέ χιοῦμορ, τά ὁποῖα εἶχαν ἐκπληκτική δύναμη. Ὁ λόγος του ἔπεφτε στήν ψυχή κάθε ἀνθρώπου –ἔτσι τοὐλάχιστον ἐγώ ἔνοιωθα– ὅπως πέφτουν οἱ ἁπλές νιφάδες τοῦ χιονιοῦ στήν γῆ, μέ ἁπαλό τρόπο καί κάπως χορευτικά, καί οἱ ὁποῖες λευκαίνουν τόν τόπο καί εἰσέρχονται βαθειά στόν ὑδροφόρο ὁρίζοντα τῆς γῆς. Δηλαδή ὁ λόγος του μέ ἁπλό τρόπο εἰσέδυε στήν καρδιά τοῦ ἀνθρώπου.

12. Ἐρώτηση: Ὁ λαός μας καί ἡ Ἐκκλησία μας διά τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου κατέταξαν τόν μοναχό Παΐσιο Ἁγιορείτη στήν χορεία τῶν Ἁγίων. Ἕνα χρόνο μετά τήν ἀνακήρυξη αὐτή ποιά εἶναι ἡ αἴσθησή σας γιά τήν προσφορά τοῦ ἁγίου αὐτοῦ προσώπου στήν Ἐκκλησία, στούς ἀνθρώπους, στήν πατρίδα καί τόν κόσμο;

Ἀπάντηση: Ὁ Χριστός χρησιμοποίησε μιά πολύ ὡραία εἰκόνα ἀπό τήν ἔγκυο γυναίκα πού γεννᾶ μέ πόνο, ἀλλά μετά τήν γέννηση δέν λυπᾶται «διὰ τὴν χαρὰν ὅτι ἐγεννήθη ἄνθρωπος εἰς τόν κόσμον» (Ἰω. ιστ΄, 21). Ἔτσι αἰσθάνομαι τήν ζωή τοῦ ἁγίου Παϊσίου. Μέ τούς κόπους καί τίς ἀσκήσεις του γεννήθηκε ἕνας ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ, πού προξένησε χαρά σέ ὅλους, ἀλλά καί δημιούργησε ἕναν πολύ μεγάλο κρότο σέ ὅλη τήν οἰκουμένη. Καί πρίν ἀπό τήν ἁγιοκατάταξή του καί μετά ἀπό αὐτήν ἡ ζωή καί ἡ διδασκαλία τοῦ ἁγίου Παϊσίου ἀσκεῖ μιά ἐπίδραση σέ ὅλο τόν κόσμο. Σέ ὅσες χῶρες τοῦ κόσμου πηγαίνω, συναντῶ ἀνθρώπους πού ἀγαποῦν ὑπερβολικά τόν ἅγιο Παΐσιο καί τόν αἰσθάνονται ὡς πνευματικό τους Πατέρα. Θά μποροῦσα νά πῶ ὅτι εἶναι ἕνας σύγχρονος Γέροντας τῆς Οἰκουμένης.

13. Ἐρώτηση: Καί τί πιστεύετε πώς σᾶς χάρισε προσωπικά ἡ σχέση μαζί του; Ἂν τόν συναντούσατε σήμερα, σέ τί θά περιστρεφόταν ἡ συνομιλία σας;

Ἀπάντηση: Πῶς μπορῶ μέ λίγα λόγια νά σᾶς πῶ τί μοῦ χάρισε αὐτός ὁ ἅγιος ἄνθρωπος; Τό μόνο πού μπορῶ νά πῶ εἶναι ὅτι κοντά του ἔνοιωσα ὅτι ὁ Θεός εἶναι ζωντανός καί ὁ μακάριος Γέροντας ἦταν ἕνας ζωντανός ὀργανισμός. Ὅπως ἡ βιολογική ζωή μεταδίδεται ἀπό γενιά σέ γενιά ἀπό ζωντανούς ὀργανισμούς καί ὄχι ἀπό πεθαμένους, ἔτσι καί ἡ πνευματική ζωή μεταδίδεται ἀπό γενιά σέ γενιά μέ ζωντανούς ὀργανισμούς σάν τόν ἅγιο Παΐσιο.
Ἄν τόν συναντοῦσα σήμερα δέν ξέρω ἄν συζητοῦσα μαζί του, ἀλλά θά ἐξακολουθοῦσα νά κάνω αὐτό πού ἔκανα. Θά παρέμενα κοντά του περισσότερο σιωπηλός, γυμνός ἀπό κάθε δική μου ἀντίληψη, ὥστε νά ὀσφρανθῶ τήν ζωή τῆς ἐρήμου καί κυρίως τήν ζωή τοῦ Παραδείσου.

14. Ἐρώτηση: Τελικά πῶς ἐσεῖς μπορεῖτε νά σκιαγραφήσετε τήν ζωή τοῦ ἁγίου Παϊσίου;

Ἀπάντηση: Καθένας πού τόν συναντοῦσε, ἀνάλογα μέ τό τί ἀναζητοῦσε, καί ἀνάλογα μέ τό πῶς ἑρμήνευε αὐτά πού τοῦ ἔλεγε, παρουσίαζε μιά ἰδιαίτερη εἰκόνα του. Πολλές φορές, διαβάζοντας ἐντυπώσεις καί περιγραφές διαφόρων ἀνθρώπων πού τόν συνάντησαν, καταλαβαίνω περισσότερο τό πῶς κενωνόταν, πῶς ταπεινωνόταν ὁ ἅγιος Παΐσιος, ἀλλά καί πῶς οἱ ἄλλοι προσλάμβαναν αὐτά πού τούς ἔλεγε ὁ Γέροντας καί ἴσως τά ἀλλοίωναν. Πολλές φορές διαβάζοντας ἀναμνήσεις διαφόρων διερωτῶμαι: Αὐτά τά πτωχά πῆρε αὐτός ὁ ἄνθρωπος ἀπό τόν πνευματικό πλοῦτο τοῦ ἁγίου Παϊσίου;

Προσωπικά θεωρῶ ὅτι ὁ ἅγιος Παΐσιος φαίνεται περισσότερο στά κείμενα πού ὁ ἴδιος ἔχει γράψει καί ἀπό τίς ἑρμηνεῖες πού ὁ ἴδιος ἔχει δώσει σέ διαφόρους ἀσκητές. Στά κείμενά του οὐσιαστικά αὐτοβιογραφεῖται. Καθώς ἐπίσης φαίνεται ἀληθινά μέσα στίς συζητήσεις μέ τίς μοναχές, τίς ὁποῖες ἔχει δημοσιεύσει τό Ἡσυχαστήριο τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου.

Ἄν θά μποροῦσα νά πῶ τί ἦταν ὁ ἅγιος Παΐσιος, θά ἔλεγα ὅτι ἦταν ἕνας προφήτης, ἕνας θεόπτης ἄνθρωπος, πού εἶδε τό φῶς τοῦ Θεοῦ, δοκίμασε παραδείσιες ἐμπειρίες καί μετά ταπεινωνόταν καί κατέβαινε στό ἐπίπεδο τῶν συνομιλητῶν του γιά νά τούς ὠφελήση. Ὁ ἅγιος Παΐσιος ἦταν αὐτό πού εἶπα καί πιό πάνω, μιά πνευματική λιακάδα, ἕνας καθαρός οὐρανός μετά ἀπό μιά καταιγίδα, ἦταν μιά πνευματική εὐωδία πού προέρχεται ἀπό ἕνα ἐκλεκτό ἁγιορείτικο θυμίαμα.

Σέ κάποια συζήτηση ἀνέφερε μιά πνευματική του ἐμπειρία τοῦ ἀκτίστου Φωτός πού τόν ἔλουσε πραγματικά, ὥστε μετά νά αἰσθάνεται τό κτιστό φῶς τοῦ ἡλίου πολύ θαμπό. Εἶπε ὁ ἴδιος γιά τό πῶς αἰσθανόταν μετά τήν ὅραση τοῦ Φωτός τοῦ Θεοῦ: «Ὅταν πιά χάθηκε ἐκεῖνο τό φῶς, ὅλα μοῦ φαίνονταν σκοτεινά. Βγῆκα ἔξω καί ἦταν σάν νύκτα… Ἡ ὥρα ἦταν ἐννιά τό πρωΐ, ὁ ἥλιος ἦταν ψηλά, κι ἐμένα ἡ ἡμέρα μοῦ φαινόταν σάν νύχτα… Ὅλη ἐκείνη τήν ἡμέρα ἔβλεπα θαμπά∙ ἴσα-ἴσα πού μποροῦσα νά κάνω τήν δουλειά μου. Καί ἦταν καλοκαίρι∙ ὁ ἥλιος ἔλαμπε».

Αὐτός ἦταν ὁ ἅγιος Παΐσιος καί ἀπό κεῖ προερχόταν ἡ ταπείνωση, ἡ ἁπλότητα, ἡ ἀγάπη πρός ὅλους τούς ἀνθρώπους.

Συνέντευξη τοῦ Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου κ. Ἱεροθέου στόν δημοσιογράφο Στέλιο Κοῦκο τῆς Ἐφημερίδας «Μακεδονία»